________________
६२२
समवायाङ्गसूत्र
टीका -- 'सव्वे विणं' इत्यादि - 'सव्वे विणं वक्खारपव्यया' सर्वेऽपि खलु वक्षस्कारपर्वताः 'सीआसीओओओ महानईओ' सीतासीतोदे महानद्यौ यत्र वर्तेते तत्र, 'मंदरपव्वयंते णं' मन्दरपर्वतान्ते च पंच पंच जायणसयाई उड्ड उच्चत्तेणं' पञ्च पञ्च योजनशतानि ऊर्ध्वमुच्चत्वेन 'पंच पंच गाउयसयाई' पञ्च पञ्च गव्यूतशतानि 'उव्वेहेणं' उद्वेधेन 'पण्णत्ता' प्रज्ञप्ता । 'सब्वे विणं वासहरकूडा' सर्वेऽपि खलु वर्षधरकूटा: 'पंच पंच जोयणसयाई' पञ्च पञ्च योजनशतानि 'उड्ढे उच्चत्तेणं' ऊर्ध्वमुच्चत्वेन मूले 'पंच पंच जोयणसयाई' पञ्च पञ्च योजनशतानि 'विक्खंभेणं' विष्कम्भेण 'पण्णत्ता' प्रज्ञप्ताः । सर्ववर्षधरकूटा हि अशीत्यधिकद्विशतसंख्यकाः २८० । तदुक्तम् - "लहुहिमवं हिमवं निसढे एक्कारस अनव य कूडाई | नीलाइ ति नवगं अट्ठेकारस जहा संखं (५६) || १ || छाया क्षुल्ल मिति हिमवति निषधे एकादशाष्टौ नव कूटानि । नीलादिषु = नीलबद् रुक्मिशिखरिषु त्रिषु नवकमष्टेकादश यथासंख्यम् ५६ || १ || इति ॥ ऐषां (५६) पञ्चभिर्गुणनात् पूर्वोक्ता संख्या ( २८० ) भवति । 'उसभेणं अरहा कोसलिए ऋषभः अर्हन कौशल: 'पंचधणुसया " पञ्च धनुःशतानि पञ्चशतसंख्यकधनूंषि 'उड्ड उच्चतेणं' ऊर्ध्वमुच्चत्वेन 'होत्था' आसीत् । 'भरहे णं राया' भरतः खलु अब सूत्रकार पाँचौ ५००वां समवाय प्रकट करते हैं - 'सव्वे विणं' इत्यादि ।
टीकार्थ -- समस्त वक्षस्कार पर्वत, जहां सीता और सीतोदा ये दो महानदियां है वहां तथा मंदरपर्वत के पास ऊँचाई की अपेक्षा पांच पाँचसौ योजन ऊँचे हैं। और उद्वेध (गहरापन) की अपेक्षा ये पांच पांच सौ योजन जितना भाग इनका जमीन के भीतर अदृश्य हैं। समस्त वर्षधर कूट पांच पांच सौ योजन के ऊंचे हैं। मूल में इनका विष्कंभ पांच पांचसौ योजन का है। कोशल देशोद्भव ऋषभनाथ भगवान् पांचसौ धनुष उँचे थे।
हवे सूत्रार पांयसो ५०० )नां समवायो मताचे छे- 'सव्वे विणं इत्यादि । ટીકા-સમસ્ત વક્ષસ્કાર પંત, જયાં સીતા અને સીતેાદા એ એ મહા નદીઓ છે, ત્યાં તથા મંદર પર્વતની પાંસે ઉંચાઇની અપેક્ષાએ ૫૦૦-૫૦૦ પાંચસેા-પાંચસે ચેાજનના છે. અને ઉર્દૂધની અપેક્ષાએ પાંચસે પાંચસેા કાશ પ્રમાણ છે. એટલે કે ૫૦૦-૫૦૦ પાંચસો પાંચસો કાશ જેટલે તેમા ભાગ જમીનની અદર અદૃશ્ય છે. સમસ્ત વધર ફૂટ ૫૦૦-૫૦૦ પાંચસો-પાંચસો ચાજન ઉચા જેઅને મૂળમાં તેમના વિષ્કલ ૫૦૦-૫૦૦ પાંચસો-પાંચસો યેાજનને છે. કાશલ દેશમાં જન્મેલા ઋષભદેવ ભગવાન પાંચસેા (૫૦૦) ધનુષ ઉંચા હતા. ચાતુરન્ત ચક્રવતિ ભરત નરેશ
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર