________________
-
भावबोधिनी टोका. षष्ठितमं समवायनिरूपणम्
४६५ अयमत्राशयः-सूर्यों हि यस्मिन दिवसे यत्र स्थाने उदेति, ततोऽन्यत्रपुनद्वर्य होरात्रानन्तरमुदेति, अतः षष्टिपष्टि मुहूर्तानन्तरमेव सूर्यः स्वकीयं प्रत्येकमण्डलं निष्पादयति । 'लवणस्स णं समुदस्स' लवणस्य खलु समुद्रम्य 'सर्टि नागसाहस्सीओ' षष्टि गसाहस्यः 'अग्गोदयं' अग्रोदकम्, षोडशसहस्रोन्नतल. वणसमुद्रीयवेलोपरिद्विगव्यूतिप्रमाणमुपचयापचयस्वभावकमुदकम् अग्रोदकमुच्यते, तद्धि अग्रोदकं षष्टिसहस्रनागदेवाः 'धारंति' धारयन्ति । 'बिमले णं अरहा' विमलः खलु अर्हन् 'सढि धण्इं' षष्टिं धनूषि 'उर्दू उच्चत्तेणं' उर्ध्वमुच्चत्वेन 'होत्था' आसीत् । 'बलिस्स पं वइरोयणिदस्स' वलेः खलु वैरोचनेन्द्रस्य औदी. च्यस्य असुरकुमारनिकायराजस्य वैरोचनेन्द्रस्य-वले 'सर्टि सामाणियसाहस्सीओ' षष्टिः सामानिकसाहस्व्या षष्टिसहस्रसामानिकदेवाः 'पण्णत्ताओ' प्रज्ञप्ताः। 'बंभस्स' ब्रह्मण-ब्रह्मलोकनामकपञ्चमदेवलोकेन्द्रस्य खलु देबिदस्स देवरण्णो' देवेन्द्रस्य देवराजस्य 'सहि सामाणियसाहस्सीओ' पष्टिः सामानिकहै उससे अन्यत्र स्थान में वह दो अहोरात्र के बाद उदित होता है। इसलिये साठ साठ मुहूर्त के अनन्तर ही ये अपने प्रत्येक संचरणक्षेत्र रूप मंडल का निर्माण करता है। लवणसमुद्र के अग्रोदक को साठ हजार नामदेवता धारण करते १६ सोलह हजार उन्नत जो लवणसमुद्र की बेला है उसके ऊपर दो कोश तक जो पानी का उतार चढाव होता है उसका नाम अग्रोदक है। विमलनाथ अहंत प्रभु ऊँचाई की अपेक्षा साठ धनुष ऊँचे थे। बैरोचनेन्द्रबलि के सामानिक देवों की संख्या६०साठ हजार है। यह बलि उत्तरार्ध का अधिपति है। और असुर कुमार निकाय का राजा है। ब्रह्मलोक नामक पांचवें देवलोक के इन्द्र ब्रह्म देवराज देवेन्द्र के६०साठ हजार सामानिक देव हैं। सौधर्म और ईशान इन दो कल्पों में
જે દિવસે સૂર્ય જે સ્થાને ઉદય પામે છે તેનાથી બીજા સ્થાને તે બે દિનરાત બાદ ઉદય પામે છે. તેથી સાઠ-સાઠ મુહૂર્ત બાદ જ સૂર્ય પિતાના પ્રત્યેક સંચરણ ક્ષેત્રરૂપ મંડલનું નિર્માણ કરે છે. સાઠ (૬૦) હજાર નાગદેવતા લવણસમુ. દ્રના આગ્રોદકને ધારણ કરે છે. સેળ હજાર(૧૬૦૦૦) જન ઉંચી જે લવણસમુદ્રની વેલા (જલરાશિ) છે તેના ઉપર બે ગભૂતિ-બે ગાઉ સુધી પાણીને જે ઊતાર ચઢાવ થાય છે તેને અદક કહે છે વિમળનાથ અહતપ્રભુ સાઠ (૬૦) ધનુષ પ્રમાણુ ઊંચા હતા. વૈરાચનેન્દ્રબલિના સામાનિક દેવે સાઠ (૬૦) હજાર છે, તે બાલ ઉત્તરાધને અધિપતિ છે, અને અસુરકુમાર જાતિને રાજા છે. બ્રહ્મલેક નામના પાંચમા દેવલોકના ઈદ્ર બ્રહ્મ દેવરાજ દેવેન્દ્રના સાઠ હજાર (૬૦ ૦૦૦)
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
