________________
भावबोधिनी टीका. सप्तपञ्चाशत्तमं समवाय निरूपणम्
४५९
हस्रसंमेलनेन सप्तपञ्चाशत्सहस्राणि संपद्यन्ते । एवं 'दगभागस्स केउयस्स य' दक्षिणदिशि स्थितस्य दकभासस्य पर्वतस्य तथा केतुकनाममहापातालकलशस्य । मध्यभागस्य संखस्स य जूयस्स य' शंखस्य च यूपस्य च-पश्चिमदिशि स्थितस्य शङ्खपर्वतस्य यूपनाममहापातालकलशमध्यभागस्य च, तथा 'दगंसीमस्स ईसरस्स य दकसीम्न ईश्वरस्य च-उत्तरदिशि स्थितस्य दकसीमनाम्नः पर्वतस्य ईश्वरनाममहापातालकलशमध्यभागस्य च अन्तरं विज्ञेयम् । 'मल्लिस्स णं अरहओ' मल्ले खलु अर्हतः 'सत्तावन्न' सप्तपञ्चाशत् 'मण पज्जवनाणिसया' मनःपर्यवज्ञानिशतानि सप्तशतोत्तरपश्चसहस्रमनःपर्यवज्ञानिनः 'होत्था' आसन् । 'महाहिमवंतरुप्पीणं वासहरपव्वयाणं' महाहिमवद्रुक्मिणोर्वर्षधरपर्वतयोः 'जीवाणं' जीवयोः प्रत्यश्चयोः 'धणुप्पि' धनुःपृष्ठं एकैकस्याजीवायामण्डलवण्डाकारं क्षेत्र 'सत्तावन्नं सत्तावन्नं जोयणसहस्साई' सप्तपश्चाशत्सप्तश्चाशयोजनसहस्राणि तदपरि 'दोनिय तेणउए जोयणसए' द्वे च त्रिनवतियोजनशते-त्रिनवत्यधिकद्विशतयोजनानि, (५७२९३), तथा 'दस य एगणवीसइभाए जोयणस्स' दश च एकोनविंशतिभागेषु योजनस्य एकोनविंशतिभागविभक्तस्य योजनस्य योजन होते हैं। इन पांचहजार योजन का ५२ बावन हजार योजन के साथ योग करने पर ५७ सतावन हजार योजन आ जाते हैं। इसी तरह से दक्षिण दिशा में वर्तमान दकभास पर्वत का
और केतु नामक महापातालकलश के मध्यभाग का, पश्चिमदिशा में स्थित शंखपर्वत का और यूप नामक महापाताल कलश के मध्यभाग का, तथा उत्तरदिशा में स्थित दकसीमन नामके पर्वत का और इश्वरनाम के महापातालकलश के मध्यभाग का अन्तर जानना चाहिये। मल्लिनाथ अर्हत भगवान् के ५७ सतावन हजार मनः पर्यवज्ञानी थे। महाहिमवंत और रुक्मी इन दो पर्वतों की जीवो का-प्रत्यंचा का धनुः पृष्ठ ५७ २९३ હજાર યોજન બાવન હજાર યોજન સાથે સરવાળે કરતાં સત્તાવન હજાર યોજન થાય છે. એ જ પ્રમાણે દક્ષિણ દિશામાં આવેલા દકભાસ પર્વતથી કેતુ નામના મહાપાતાલ કલશના મધ્ય ભાગનું, તથા પશ્ચિમ દિશામાં આવેલા શંખ પર્વતથી ચૂપ નામના મહાપાતાલ કલશના મધ્યભાગનું, તથા ઉત્તર દિશામાં આવેલા દસીમના નામના પર્વતથી ઈશ્વર નામના મહાપાતાલ કલશના મધ્યભાગનું અંતર પણ ૫૭-૫૭ સત્તાવન–સત્તાવન હજાર જન સમજવું મલ્લિનાથ અહત ભગવાનના સત્તાવન (૫૭) હજાર મન:પર્યવજ્ઞાની હતા મહાહિવંત અને રૂકમી વિસ્તારની દષ્ટિએ એ
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
