________________
४३४
समवायाङ्गसूत्रे नगरविशेषाः तेषां सहस्राणि पत्तनसहस्राणि प्रज्ञप्तानि । 'धम्मसणं' धर्मस्य खलु 'अरहओ' अर्हतः 'अडयालीसं' अष्टचत्वारिंशद् गणा: समुदायाः, 'अडयालीस' अष्टचत्वारिंशत् 'गणहरा' गणधराः 'होत्था' आसन् । 'सूरमंडलेणं' सूर्यमण्डलं खलु ‘अडयालीसं एकसद्विभागे जोयणस्स' अष्टचत्वारिंशद् एकषष्टिभागा योजनस्य-एकषष्टिभागविभक्तस्य योजनस्य अष्टचत्वारिंशद् भागपरिमितं 'विक्रखंभेणं' विष्कम्भेण-विस्तारेण प्रज्ञप्तम् ।। ८७|| __ एकोनपश्चाशत्तमं समवायमाह-'सत्तस तमियाए' इत्यादि ।
मूलम् -सत्तसत्तमियाए णं भिक्खुपडिमाए एगणपन्नाए राइंदिएहिं छन्नउइ भिक्खासएणं अहासुतं जाव आराहिया भवइ । देवकुरु उत्तरकुरुएसुणं मणुया एगूणपन्ना राइदिएहिं संपन्नजोव्वणा भवंति। तेइंदियाणं उक्कोसेणं एगणपन्ना राइंदिया ठिईपन्नत्ता॥सू.८८॥
टीका--सत्तसत्तमियाए' इत्यादि । 'सत्तसत्तमियाए णं' सप्तसप्तमिका खलु= सप्त संख्यापूरणी यस्या भिक्षाचार्याः सा सप्तमी, सप्त सप्तभ्यो यस्यां सा सप्तसप्तमिका, सा खलु 'भिक्खुपडिमा' भिक्षुपतिमा साधोरभिग्रहविशेषः, 'एगणपन्नाए राईदिएहिं' एकोनपञ्चाशतारात्रिदिवैः 'छन्नउइ भिक्खासएणं' पण्नवतिभिक्षाशतेनपण्नवत्यधिकैकशतभिक्षाभिः 'अहामुत्तं जाव आराहिया भवइ' समुदायरूप गण-अडतालीस थे और अडतालीस ही गणधर थे। सूर्यमंडल विष्कंभ की अपेक्षा अडतालीस योजन और एक योजन का एकसठिया अडतालीस ४८/६१भाग का है ॥सू० ८७॥
अब सूत्रकार ४९ ऊनचास संख्याविशिष्ट समवाय का कथन करते हैं-'सत्तसत्तमियाए णं' इत्यादि।
टीकार्थ-सप्त सप्तमिका भिक्षुप्रतिमा ४९ उनचास दिनों में १९६ एक सौ छियानवे भिक्षा से यथासूत्र आराधित होती है। ४९ उनचास ધર્મનાથ સમૂહ-ગણુસમૂહ અડતાલીસ(૪૮) હતો અને ગણધરે પણ૮ અડતાલીસ હતા. સૂર્યમંડલ વિષ્કભની અપેક્ષાએ ૪૮ ૪૮/૬૧ જન પ્રમાણ છે. સૂ. ૮૭
હવે સૂત્રકાર ઓગપચાસ (૪૯) સંખ્યાવાળાં સમવાયનું કથન કરે છે – 'सत्त सत्त भियाए गं' इत्यादि !
ટીકાર્થ-૪૯ ઓગણપચાસ દિવસમાં એકસે છનનુ (૧૯૬) ભિક્ષાથી–એટલે કે ૪૯ ઓગણપચાસ દિવસમાં એકંદરે ૧૬ એકસેછનું અન્નપાનની દત્તિ ગ્રહણ કરીને સાતમી ભિક્ષુપ્રતિમાનું સૂત્રમાં કહ્યા પ્રમાણે આરાધના થાય છે ૪૯
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
