________________
३७६
समवायाङ्गसूत्र करोति, तदा शैक्षस्य आशातना भवति ॥१०॥ 'सेहे राइणिएणं सद्धिं बहिया वियारभूमि वा विहारभूमि वा निक्खते समाणे तत्थसेहे पुव्वतराग आली यइ पच्छा रायणिए आसायणा सेहस्स' शैक्षो रात्निकेन साई बहिः विचारमूमि वा विहारमूमि-स्वाध्यायभूमि वा निष्क्रान्तः सन् तत्र स्वस्थाने समा. गतः शैक्षो यदि 'पुव्वतरागं' पूर्वतरक-प्रागेव 'आलोएइ' आलोचयति आलो. चनां करोति, रात्निकः पश्चात् तदा शैक्षस्य आशातना भवति । स्थण्डिलादि स्थानात् परावृत्य स्वस्थान सहागतः शिष्यः आचार्यादितः प्राग यदि ईर्यापथिकी पतिक्रामेत्तदा शैक्षस्याशातना भवतीति भावः।।११।। "केइ रायणियस्स पुव्वसंलवित्तए सिया, तं सेहे पुव्वतराग आलवइ पच्छारायणिए भवइ आसायणा सेहस्स" केई' कश्चिजनो रात्निकस्य 'पुन्वसंलवित्तए सिया' पूर्वसंलपितव्यः-प्रथमसलापकरणीयः स्यात्, एवं परिस्थितौ तं पूर्वसंलपितव्यं जनं शैक्षो यदि पूर्वतरकम् 'आलवई' आलपति तेन सह वातोलापं करोति पश्चाद्रात्निकस्तदा आशातना भवति॥१२॥ 'सेहे रायणियस्स राओ वा वियाले वा बाहरमाणस्स अजो ! के सुत्ता के जागरा ? तत्थ सेहे जागरमाणे रायगियस्स अप्पडिसणेत्ता भवइ आसायणा सेहस्स' शैक्षो रात्निकस्य 'रायो वा' रात्रौ वा शयनसमये 'वियाले' विकाले असमये ग-अद्धरात्रादौ 'वाहरमाणस्स' व्याहरतः पृच्छतः किंपृच्छतः? 'अज्जो' हे आर्याः! 'के सुत्ता के जागरा?= होती है ।१०। शिष्य आचार्य के साथ विचारभूमि-स्थण्डिलभूमि-विहा रमूमि-स्वाध्यायभूमि में साथ गया और वहाँ से वापस आकर शिष्य यदि गुरु के पूर्व ऐपिथिक प्रतिक्रमण करे तो शिष्य को आशातना होतो है।११॥ कोई व्यक्ति गुरु के पास आवे उसके साथ यदि गुरु के पहिले ही वार्तालाप करने लगे तो शिष्य को आशातना होती है ।१२। गुरुने रात्रि अथवा विकाल में शिष्य को बुलाया कि-'हे आर्य ! कौन कौन सौये हुवे हैं और कौन कौन जागते हैं ?' उस समय અન્ય દોષ લાગે છે (૧૦) ગુરુની સાથે વિચારમિ-સ્થડિલભૂમિમાં ગયેલ શિષ્ય જે ગુરુની પહેલાં શૌચ કરે તે આશાતના થાય છે. (૧૧) આચાર્યની સાથે વિચાર. ભૂમિ-સ્થડિલભૂમિ વિહારભૂમિ-રવાધ્યાયભૂમિમાં ગયેલ શિષ્ય ત્યાંથી પાછા આવ્યા પછી જે ગુરૂની પહેલા અર્યા પથિક પ્રતિક્રમણ કરે તો શિષ્યને અશાતના દોષ લાગે છે. (૧૨) કેઇ વ્યકિત ગુરૂની પાસે આવે તેની સાથે ગુરૂ વાત કરે તે પહેલાં જ જે શિખ તેની સાથે વાર્તાલાપ કરે તો શિષ્યને આશાતના દોષ લાગે છે. (૧૩) રાત્રે અથવા વિકાળે ગુરૂ શિષ્યને પૂછે કે “કોણ કોણ સૂતાં છે અને ફેણ કોણ
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર