________________
भावबोधिनी टीका. सप्तविंशतिसमवाये अनगारगुणाना निरूपणम् ३०७ न्द्रियनिग्रहः९, स्पशेन्द्रियनिग्रहः१०, क्रोधविवेकः११, मातविवेकः१२, मायाविवेकः१३, लोभविवेकः१४, विवेकः पृथग्भावः त्यागइत्यर्थः, 'भावसच्चे' भावसत्यम् अन्तरात्मनः शुद्धतेत्यर्थः १५, ‘करण सच्चे' करणसत्यम् यथोक्तप्रतिलेखनाक्रियायाः उपयोगपूर्वकं समाचरणम्, 'जोगसच्चे'१७ योगसत्यम= मनोवाकाययोगानां यथार्थ प्रवर्तनम्, 'खमा१८' क्षमा उदयावलि साप्रविष्टको. धनिरोधः, ननु 'क्रोधविवेकः' इत्यनेनैवक्षमाया गतार्थत्वात्किमर्थपुनः क्षमाग्रहणम ? उच्यते-क्रोधविवेकेन क्रोधसत्तानिवारणम्, इह तु उदयप्राप्तस्य तस्य विफलीकरणमित्युभयोरन्तरम् । 'विरागया१९' विरागता शब्दादि ष्वनासक्तिः 'मणसमाहारण या२०' मनःसमाधारणता 'वयसमाहारणया२१' वाकसमाधारणता. कायसमाधारणता२२, अकुशलानां मनोवाकायानां निरोधइत्यर्थः, ज्ञानसपन्नता२३. दर्शनसंपन्नता२४, चारित्रसंपन्नता ५, 'वेयणअहियासणया२६' वेदनाध्यासनताशीतादीनामधिकं सहनम् । 'मारणतिय अहियासणया' मारणान्तिकाध्यासनता='उपसर्गकारका न मदीयाः शत्रवः, अपितु कल्याणकारकाः सुहृदः, करना९, स्पर्शन इन्द्रियका निग्रह करना१०, क्रोध का त्याग करना११, मान कषायका त्याग करना११ मायाचारी करने का त्याग करना१३, लोभ का त्याग करना१४, अन्तरात्मा की शुद्धतारूप भावसत्य १५, प्रतिलेखना क्रिया का उपयोगपूर्वक आचरणकरनारूप करणसत्य१६, मन, वचन और काय इन तीन योगों की यथार्थप्रवृत्तिरूप योगसत्य१७, उदयावलि में प्रविष्ट क्रोध का निरोधरूप क्षमाभाव१८, शब्दादिक विषयों में अनासक्ति रूप विरागता१९, मनः समाधारणता२०, वचन समाधारणता२१ कायसमाधारणता२२ अर्थात् अकुशल मन, वचन, काय का निरोध करना, ज्ञानसंपन्नता२३, दर्शनसंपन्नता२४, चारित्रसंपन्नता२५, शीतादिक वेदनाओं को अच्छी तरह से सहन करना २६, और उपसर्ग कारक मेरे शत्र (८) fast न्द्रिय निAs ४२a, (१०) स्पशेन्द्रियन। निय ४२३।, (११) ક્રોધનો ત્યાગ કર, (૧૨) માન કષાયને ત્યાગ કરે, (૧૩) માયાયારી કરવાને ત્યાગ કરવો (૧૪) લોભનો ત્યાગ કર, (૧૫) અન્તરાત્માની શુદ્ધતા રૂપ ભાવ સત્ય (१६) प्रतिमना याना उपयोग ५ ना माय२५ ३५ ४२९॥ सत्य, (१७) मन, વચન, અને કાય, એ ત્રણ ગોની યથાર્થ પ્રવૃત્તિ રૂપ યોગ સત્ય, (૧૮) ઉદયાવલિમાં પ્રવિષ્ટ કોધના નિરોધરૂપ ક્ષમાભાવ, (૧૯) શબ્દાદિક વિષયમાં અનાસકિત રૂપ विरागता (२०] मनासभाधारणता, [२१] वयन समाधारणता, मेटर, सशस भन, क्यन अने यने। निरोध ४२वा. (२3) शानस पन्नता, (२४) शन संपन्नता (૨૫) ચારિત્ર સંપન્નતા, (૨૬) શીત આદિ વેદનાઓને સારી રીતે સહન કરવી અને
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર