SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 197
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ १७८ समवायाङ्गसूत्रे 'उप्पायपुव्वं उत्पादपूर्वम्-उत्पादमधिकृत्य यत्र द्रव्यपर्यायाः प्ररूपिता स्तत् उत्पादपूर्व नाम प्रथमं पूर्वम् । 'अग्गेणियं च अग्रायणीयं च अग्रंपरिमाणं तस्य अयनं गमनम् , अग्रायणं, तस्मै हितम् अग्रायणीयं पूर्वम्-सर्वद्रव्यादिपरिमाणपरिच्छेदकारीत्यर्थः,तत्र हि-सर्वद्रव्याणां सर्वपर्यायाणां सर्वजीव विशेषाणां च परिमाणमुपवर्ण्यते । इतिद्वितीयपूर्वम् । 'तइयं च वीरियं पुव्वं तृतीयं च वीर्य पूर्वम्, विशेषेण ईरयति प्रेरयति आत्मानं तासु तासु क्रियास्त्वितिवीर्यम्, यत्र जीवादीनां वीर्य प्रोच्यते तीर्यप्रचादं नाम तृतीयं पूर्वम् । तथा 'अत्थीनस्थिपनाय' अस्तिनास्तिप्रवादम् , लोके यद् वस्तु यथा-अस्ति, यद् वस्तु यथा नास्ति, तस्य प्रवादःकथनं यस्मिन् तत् अस्तिनास्तिप्रवादं नाम चतुर्थ पूर्वम् । 'तत्तो' ततः 'नाणप्पवादं च' ज्ञानप्रादं च, ज्ञानस्य मत्यादेः प्रवादो यत्र तत् ज्ञानप्रवादं नाम पञ्चमम् ॥१॥ तथा 'सच्चप्पवायपुव्व' सत्यपवादपूर्वम्-सद्भ्यो जीवेभ्यो हितः सत्यः संयमः सत्यवचनं वा, स यत्र सभेदःसप्रतिपक्षश्च पोच्यतेऽभिधीयते तत्सत्यप्रवादम्, जाते हैं 'उप्पायपुवः' इत्यादि। टीकार्थ-उत्पादपूर्व,-इस पूर्व, में उत्पाद धर्म को लेकर द्रव्य और पर्यायों की प्ररूपणा को गई है१ । अग्रायणीयपूर्व-इस पूर्व मे समस्त द्रव्यों का समस्त पर्यायों का और समस्त जीवों की विशेषताओं का वर्णन किया गया है। वीर्यपवादपूर्व उन२ क्रियाओं में जो आत्मा को विशेष रूप से प्रेरित करे उसका नाम वीर्य है, इस व्युत्पत्ति के अनुसार इस पूर्व में जीवादिकों की शक्ति का वर्णन किया गया है। अस्तिनास्ति पवादपूर्व-इस पूर्व में जो वस्तु जिस रूप में है और जो वस्तु जिस रूप में नहीं है उसका वर्णन किया गया है। ज्ञानप्रवादपूर्व-मति आदि ज्ञानो का इसमें वर्णन किया गया है५। सत्यप्रवादपूर्व इसमें जीवों के हितकारक सत्यसंयम का _ 'उप्पायपुव्य' इत्यादि ! साथ-उत्पाद पूर्व-मा पूर्वमा पाई भने अनुसक्षीन द्रव्य अने पर्यायानी प्रेरणा ४२१ामा मावी छ (२)—'अग्रायणीय पूर्व-सा पूर्व मां समस्त द्रव्यानु સમસ્ત પર્યાનું અને સમસ્ત જીવોની વિશેષતાઓનું વર્ણન કરાયું છે. (૩) वीर्यप्रवाद पूर्व-प्रत्ये लियामा रे आत्माने विशेष ३५ प्रेरित ४२ तेनु नाम વાય છે. આ વ્યુત્પત્તિ પ્રમાણે આ પૂર્વમાં જીવાદિની શકિતનું વર્ણન કરાયું છે. अस्तिनास्ति प्रवाद पूर्व-मा पूर्वमा यी वस्तु या २५३३ छे. सने या २५३५मा नयी तेनु वाणुन ४२॥यु छ. (५) ज्ञान प्रवाह पूर्व भतिज्ञान मा ज्ञानानु ॥ ५ मा पनि ४२यु छे. (6) सत्यपवाद पूर्व-सा पूर्वमा वाना हितारी सत्य संय શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
SR No.006314
Book TitleAgam 04 Ang 04 Samvayang Sutra Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1962
Total Pages1219
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_samvayang
File Size68 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy