________________
भावबोधिनी टीका. चतुर्दशसमवाये चतुर्दशभूतग्रामादि निरूपणम् १७७ त्वात् एकेन्द्रियाः पृथिव्यादयः, अपर्याप्तका=सूक्ष्मनामकर्मोदयवशादपरिपूर्णस्वकीय पर्याप्तयः इति प्रथमो भूतग्रामः । ' सुहुमा पज्जत्तया' सूक्ष्माः पर्याप्तयः= एकेन्द्रियाः पृथिव्यादय एवं कर्मपरिसमाप्तिवशात्परिपूर्णस्वकीयपर्याप्तय इति द्वितीयो भूतग्रामः । तथा बादरा अपर्याप्तकाः बादरा पर्याप्तकाः । बादरनामकं कर्मोदयवशात्पृथिव्यादयः अपर्याप्तकपर्याप्तकभेदाद्विविधाः इति तृतीयचतुर्थी भूतग्रामौ । तथा द्विन्द्रियाः अपर्याप्तकाः, द्विन्द्रियाः पर्याप्तकाः । इति पञ्चमषष्ठभूतग्रामौ । त्रीन्द्रियाः अपर्याप्तका त्रीन्द्रियाः-पर्याप्तकाः । इति सप्तमाष्टमौ भूतग्रामौ चतुरिन्द्रिया अपर्याप्तकाः चतुरिन्द्रया पर्याप्तकाः इति नवमदशमौ भूतग्रामौ । पञ्चेन्द्रिया असंज्ञयपर्याप्तकाः, पञ्चन्द्रियाः असंज्ञि पर्याप्तकाः=मनःपर्याप्त्यपर्याप्ति रहितत्वेन द्विविधाः पञ्चेन्द्रियाः इति एकादशद्वादशौ भूतग्रामौ । पञ्चेन्द्रियाः संज्ञ्यपर्याप्तकाः, पञ्चेन्द्रियाः संज्ञि पर्याप्तकाः = मनसः पर्याप्त्यपर्याप्तिभेदेन पञ्चेन्द्रिया द्विविधा इति त्रयोदशचतुदशौ भूतग्रामौ ।
चतुर्दशपूर्वाणि प्रज्ञप्तानि तद्यथा - तान्येवाह- 'उप्पायवे' त्यादिभिस्तिभि र्गाथाभिः तच्छायाश्चेत्थम् -
उत्पाद पूर्वमग्रायणीयं च तृतीयं च वीर्यं पूर्वम् । अस्ति नास्ति प्रवादं ततो ज्ञानप्रवादं च || १॥ सत्यप्रवादपूर्व तत आत्मप्रवादं च । कर्मप्रवादपूर्वं प्रत्याख्यानं भवेन्नवमम् ||२|| विद्यानुप्रवाद मबन्ध्यं प्राणायुर्द्वादशं पूर्वम् ततः क्रियाविशालं पूर्व तथा बिन्दुसारं च ॥३॥
अपर्याप्त १, सूक्ष्म एकेन्द्रिय पर्याप्त२, बादर एकेन्द्रिय अपर्याप्त ३, बादरएकेन्द्रिय पर्याप्त४, दो, इंद्रिय अपर्याप्त५, दो इंद्रिय पर्या६, तेन्द्रिय अप७, तेन्द्रिय पर्या8८, चौ इन्द्रिय अपर्याप्त९ चौ इन्द्रिय पर्याप्त १०, पंचेन्द्रिय असंज्ञी अपर्याप्त ११, पंचेन्द्रिय असंज्ञी पयांत १२, पंचेन्द्रियसंज्ञी अपर्याप्त १३, पंचेन्द्रियसंज्ञी पर्याप्त १४ |
"
चौदह पूर्व कहे गये हैं- वे इस प्रकार हैं-सो तीन गाथाओं से कहे (२) सूक्ष्म केन्द्रि पर्याप्त, (3) जाहर खेन्द्रिय अपर्याप्त (४) माहर खेन्द्रिय पर्याप्त, (च) द्वीन्द्रिय अपर्याप्त, (६) द्वीन्द्रियपर्याप्त (७) तेन्द्रिय अपर्याप्त, (८) तेन्द्रिय पर्याप्त, (6) शौर्घन्द्रय अपर्याप्त, (१०) योऽन्द्रिय पर्याप्त, (११) પ'ચેન્દ્રિય અસ'ની અપર્યાપ્ત, (૧૨) પંચેન્દ્રિીય અસ’જ્ઞી પર્યાપ્ત, (૧૩) ૫'ચેન્દ્રિય સ’ની अथर्यास्त (१४) पंथेन्द्रिय संज्ञी पर्याप्त.
ચૌદ પૂ દર્શાવ્યા છે. તે ત્રણ ગાથાઓ દ્વારા આ પ્રમાણે બતાવ્યા છે.
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર