________________
भावबोधिनी टीका. त्रयोदशसमवाये त्रयोदशक्रियास्थानादिनिरूपणम् १६७ नरेन्द्रं नरेन्द्रकान्तं नरेन्द्रोत्तरावतंसकं च विमानम् एतेषु त्रयोदशविमानेषु देवत्वेनोत्पन्नाः, तेषां खलु देवानां सोत्कर्षा द्वादशसागरोपमा स्थितिः प्रज्ञप्ता। ते खलु देवा द्वादशानामर्द्धमासानां=षण्णां मासानामन्ते आनन्ति वा प्राणन्ति वा उच्चसन्ति वा निःश्वसन्ति वा । तेषां खलु देवानां द्वादशभिर्वर्षसहराहारसंज्ञा समुत्पद्यते । सन्त्ये के भवसिद्धिका जीवा ये द्वादशभिर्भवग्रहणैः सेत्स्यन्ति, भोत्स्यन्ते, मोक्ष्यन्ति, परिनिर्वास्यन्ति, सर्वदुःखानामन्तं च करिष्यन्ति ॥सू. ३३।।
त्रयोदशं समवायामाह -
मूलम्--तेरस किरिया ठाणा पण्णत्ता, तं जहा-अहादंडे, अणहादंडे, हिंसादंडे, अकम्हादंडे, दिठिविपरियासिदंडे,मुसावायवत्तिए, अदिन्नादाणवत्तिए, अज्झथिए मानवत्तिए, मित्तदोसवत्तिए, मायावत्तिए, लोभवत्तिवए, इरियावहिए नाम तेरसमे । सोहम्मीसाणेसु कप्पेसु तेरस विमाणपत्थडा पण्णत्ता। सोहम्मवडिंसगे णं विमाणे णं अद्धतेरसजोयणसयसहस्साइं आयामविक्खंभेणं पण्णत्ते । सुपुंडर, महापुडू१०, नरेन्द्र ११, नरेन्द्रकान्त१२, और नरेन्द्रोत्तरावतंसक १३, इन तेरह विमानों में देव की पर्याय से उत्पन्न होते हैं, उन देवों की उत्कृष्ट स्थिति बारह सागरोपम की कही गई है। वे देव बारह अर्द्धमासों के अर्थात् छ महीनों के बाद बाह्य आभ्यन्तरिक श्वासोच्छास लेते हैं। उन देवों को बारह हजार वर्ष के अनन्तर आहारसंज्ञा उत्पन्न होती है। इन में कितनेक जीव ऐसे होते हैं जो भवसिद्धिक होते हैं, और ये जीव बारह भव लेने के बाद सिद्धपद प्राप्त करने वाले होंगे, बुद्ध होंगे, सर्वथा कर्ममल से छूट जाने वाले हागे, परिनित हो जायेंगे और समस्त दुःखों का नाश कर देंगे ॥सू० ३३॥ सुधुडू (१०) महाड, (११) नरेन्द्र (१२) नरेन्द्रशान्त भने (१3) नरेन्द्रीत्तरात स५ એ તેર વિમાનમાં દેવની પર્યાયે ઉત્પન્ન થાય છે, ને દેવોની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ બાર સાગરોપમની કહેલ છે તે દે છ મહિને બાહ્ય આભ્યન્તરિક શ્વાસોચ્છવાસ લે છે, તે દેવોને બાર હજાર વર્ષે આહાર લેવાની અભિલાષા ઉત્પન્ન થાય છે. તેમાંના કેટલાક દેવો ભવસિદ્ધિક હોય છે. તે દે બાર ભવ કરીને સિદ્ધપદ પ્રાપ્ત કરશે બુદ્ધ થશે, સર્વથા કમલથી મુકત થશે, પરિનિવૃત થઈ જશે અને સમસ્ત દુખોનો नाश ४२२. ॥सू. 33॥
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર