________________
भावबोधिनी टीका. एकादशसमवाये एकादश उपसकप्रतिमादिनिरूपणम् १३९ संते पण्णत्ते । जंबूदीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स एकारसेहिं एकवीसेहिं जोयणेहिं जोइसे चारं चरइ । समणस्स णं भगवओ महावीरस्स एकारस गणहरा होत्था, तं जहा-इंदभूई,अग्निभूई, वायुभूई, विअत्ते, सोहम्मे, मंडिए, मोरियपुत्ते, अकंपिए, अयलभाए, मेअज्जे पभासे। मूले नक्खत्ते एकारसतारे पण्णत्ते । हेठिम गेविजयाणं वाणं एकारसमुत्तरं गेविज विमानसतं भवइत्तिमक्खायं । मंदरेणं पव्वए धरणितलाओसिहरतले एकारसभागपरिहीणे उच्चत्तेणं पण्णत्ते॥सू.३०॥
टीका-'एक्कारस' इत्यादि । एकादश 'उवासग पढिमाओ' उपासन्ते= सेवन्ते श्रमणान् साधून् इति उपासका श्रावकाः, तेषां प्रतिमाः अभिग्रहरूपा उपासकपतिमाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-'दसणसावए' दर्शनश्रावकः, तत्रदर्शनं सम्यक्त्वं तत्पतिपन्नः श्रावको दर्शनश्रावकः । यद्यपी है कादविधत्वं प्रतिमानमुक्तम्, तथापि प्रतिमा प्रतिमावतोरभेदोपचारात्पतिमावत एवं निर्दे
अब सूत्रकार ग्यारवें समवाय का कथन करते हैं—'एगारस इत्यादि । टीकार्थ-उपासकों की ग्यारह प्रतिमा होती हैं। साधुओकी जो सेवा करते हैं उनका नाम उपासक है। प्रतिमा नाम अभिग्रहविशेष का है। इनमें अनेकविध अभिग्रह होते है, अतः प्रतिमाएँ अभिग्रहरूप ही जाननी चाहिये। वे इस प्रकार से हैं-दर्शनश्रावक-सम्यक्त्व को स्वीकार करने वाला श्रावक दर्शनश्रावक कहा गया है । यद्यपि यहां पर प्रतिमाओं में ग्यारह पकारता कथित हुई है फिर भी प्रतिमा और प्रतिमावालों में अभेदोपचार से प्रतिमावान् का निर्देश किया गया है। इस प्रतिमा का काल एक
वे सूत्रधार मनियारभु समवाय ४ छ–'एगारस इत्यादि। ટીકાઈ–ઉપાસકની અગિયાર પ્રતિમા હોય છે. સાધુઓની જે લોક સેવા કરે છે તેમને ઉપાસક કહે છે. પ્રતિમા એટલે પ્રતિજ્ઞા. તેમાં અનેક પ્રકારના અભિગ્રહ હોય છે, તેથી તે પ્રતિમાઓને અભિગ્રહરૂપ જ સમજવી. તે પ્રતિમાઓ આ પ્રમાણે छे-दर्शन श्रावक-सभ्यत्व २ ४२ना२ श्रावने शन श्रा१४४वामा मावेस छ. જે કે અહીં પ્રતિમાના અગિયાર ભેદ બતાવ્યા છે, તે પણ પ્રતિમા અને પ્રતિભાવાળામાં અ દોપચારની દષ્ટિએ પ્રતિભાવાળાને નિર્દેશ કરાયો છે. આ પ્રતિમાન કાળ એક
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
