Page Text
________________
समवायाङ्गसूत्रे त्यादिशरीराणां सप्तादिहस्तप्रमाणत्वात् । ततो महाकायोऽपि द्वीन्द्रियो यदास्वसमीपर्तिनिदेशे एकेन्द्रियादितयोत्पद्यते, तदाऽप्य लासंख्येयभागममाणा वेदितव्या । तथा-'उक्कोसेणं तिरियलोगाओ लोगंतो' उत्कर्षेण तिर्यग्लोकालोकान्तः । अयं भाव:-तिर्यग्लोकादधोलोकान्त अवलोकान्तो वा यावान् भवति, तावत्प्रमाणा शरीरावगाहना विज्ञेया । एतावत्प्रमाणा शरीरावगाहना कथं भवतीत्युच्यते-इहद्वीन्द्रिया एकेन्द्रियेष्वप्युत्पद्यन्ते, एकेन्द्रियाश्च सकललोकव्यापिनः । ततो यदा तिर्य ग्लोकस्थितो द्वीन्द्रियः ऊर्ध्वलोकान्तेऽधोलोकान्ते वा एकेन्द्रियतया समुत्पद्यते, तदा भवति तस्य मारणान्तिकसमुद्धातसमवहतस्य तथोक्तप्रमाणा तैजसशरीरावगाहना द्वीन्द्रियादयः प्रायस्तिर्यग्लोकस्थायिनो भदन्तीतितिर्यग्लोकग्रहणं कृतम्। अन्यथा अधोलोकैकदेशेऽप्यधोलोकग्रामादौ, ऊर्ध्वलोकैकदेशेऽपि पण्डकवनादौ द्वीन्द्रियाः संभवति । तदपेक्षयाऽतिरिक्ताऽपि तैजसशरीरावगारना द्रष्टव्या । 'एवं तिचउरिदियस्स' एवं त्रिचतुरिन्द्रियस्य अनेन प्रकारेणैव त्रीन्द्रियचतुरिन्द्रियशरी. रावगाहना द्रष्टव्या । 'नेरइयस्स णं भने' नैरयिकस्य खलु भदन्त ! 'मारणं. तियसमुग्धारण समोहयस्स तेयासरीरस्स' मारणान्तिकसमुद्धातेन समवहतस्य तैजसशरीरस्य 'के महालिया' किं महती 'सरीरोगाहणा' शरीरावगाहना 'पण्णत्ता' प्रज्ञप्ता ? 'गोयमा ! सरीरप्पमाणमित्ता विक्खंभवाहल्लेणं' हे गौतम ! शरीरप्रमाणमात्रा विष्कम्भवाहल्येन । 'आयामेणं' आयामेन 'जहन्नेणं साइरेगं जोयणसहस्सं' जघन्यतः सातिरेक योजनसहस्रम्, अयं भावः-इह वलयामुखादयश्चत्वारः पातालकलशाः लक्षयोजनावगाहसहस्रयोजनबाहल्यठिकरिकाः । तेषामधस्त्रिभाग उदकपूर्णः, मध्यस्त्रिभागो वायुपूर्णः, उपरितनस्त्रिभगो वायूदकयोरुत्सरणापसरण - धर्मः। तत्र यदा कश्चित् सीमन्तकादिषु नरकेन्द्राकेषु वर्तमानो नैरयिकःपातालकलशसमीपवर्ती च स्वायुः क्षयान्निःसृत्य आपातालकलशकुड यं योजनसहस्रः बाहल्यं संभिद्य पातालकलशमध्ये द्वितीये तृतीये वा त्रिभागे मत्स्यतयोत्पद्यते, उत्पन्न हो जाता है। इसी तरह से मारणांतिक ससुद्धात के वशवतीं बनने पर स्तनित कुमार आदि नौ भवनपतियों के तैजसशरीर की अवगाहना का प्रमाण जानना चाहिये । तथा व्यन्तर, ज्योतिषिक, सौधर्म और ईशानकल्पके देवों के तेजसशरीर की अवगाहना का प्रमाण जब वे मारणांतिक समुद्धात के वशवर्ती होते हैं इसी तरह से जानना चाहिये। प्रश्न-हे भदंत! બનેલ નિતકુમાર આદિ ભવન પતિના તેજસ શરીરની અવગાહના સમજવી. તથા ય તર, તિષિક, સૌધર્મ અને ઈશાનક૯૫માંના દેવે જ્યારે મારણાંતિક સમુદ્રઘાતથી યુકત થાય છે ત્યારે તેમના તૈજસ શરીરની અવગાહનાનું પ્રમાણ પણ એજ પ્રમાણે સમજી લેવું. પ્રશ્નહે ભદત ! મારણાંતિ સમુદુઘાતને સમયે
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
| SR No. | 006314 |
| Book Title | Agam 04 Ang 04 Samvayang Sutra Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1962 |
| Total Pages | 1219 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_samvayang |
| File Size | 68 MB |