________________
भावबोधिनी टोका. नारकादीनामवगाहनानिरूपणम् 'जई' यदि भदन्त ! 'एगाकारे पण्णत्ते' एकाकारं प्रज्ञप्तमाहारकशरीरम्, तर्हि तत् किं 'मणुस्सआहारयसरीरे' मनुष्याहारकशरीरम्, किं वा 'अमणुस्स आहारयसरीरे' अमनुष्याहारकशरीरम् ? 'गोयमा' हे गौतम ! तत् 'मणुस्स आहारय सरीरे' मनुष्याहारकशरीरम् ‘णो' नो 'अमणुस्स आहारयसरीरे' अमनुष्याहारकशरीरम् । ‘एवं जइ' एवं यदि भदन्त ! 'मणुस्साहारयसरीरं' मनुष्याहा. रकशरीरम्, तत्किम् 'गब्भवतियमणुस्सआहारगसरीरे' गर्भव्युत्क्रान्तिकमनुष्याहारकशरीरम् किं वा-'संमूच्छिममणुस्साहारयसरीरे' संमूच्छिमनुष्याहारकश. रीरम् ? 'गोयमा हे गौतम ! 'गम्भवतियमणुस्सआहारयसरीरे' गर्भव्युत्क्रान्तिकमनुष्याहारकशरीरं, 'नो' नहि 'संमूच्छिममणुस्स आहारयसरीरे' संमूच्छिममनुष्याहारकशरीरम् । 'जई' यदि भदन्त ! तत् 'गब्भवतियमणुस्स आहारयसरीरे' गर्भव्युत्क्रान्तिकमनुष्याहारकशरीरम्, कि 'कम्मभूमियगन्भवतियमगुस्साहारगसरीरे' कर्मभूमिजगर्भव्युत्क्रान्तिकमनुष्याहारकशरीरम् , कि वा ' अकम्मभूमियगम्भवकंति यमणुस्स आहारयसरीरे' अकर्मभूमिजगर्भव्युत्क्रान्तिकमनुष्याहारकशरीरम् । 'गोयमा' हे गौतम ! 'कम्मभूमियगम्भवकंतियमणुस्स रकशरीर एक प्रकार का कहा गया है तो वह क्या मनुष्य का अहारक शरीर है या अमनुष्य का आहारकशरीर है? उत्तर-हे गौतम! वह मनुष्य का आहारकशरीर है, अमनुष्य का नहीं। यदि वह मनुष्य का आहारक शरीर है तो गर्भजन्म से उत्पन्न होते हैं ऐसे मनुष्य का है या जो संमूछिमजन्म से उत्पन्न होते हैं ऐसे मनुष्य का है? उत्तर-गौतम! वह आहारक शरीर गर्भज मनुष्य का है, संमूछिमजन्मवाले मनुष्य का नहीं। क्यों किं समूच्छिमजन्मवाले मनुष्यों के यह शरीर नहीं होता है। प्रश्न-यदि गर्भज मनुष्य का वह आहारक शरीर है तो किस गर्भज मनुष्यों का-क्या कर्भभूमिज गर्भज मनुष्यों का या अकर्म भूमिज गर्भजमनुष्यों का? उत्तर-गौतम! પ્રકારનું કહ્યું છે. હે ભદન્ત ! જે આહારક શરીર એક પ્રકારનું કહ્યું છે તો તે મનુષ્યનું આહારક શરીર છે કે આમનુષ્યનું અહિારક શરીર છે ? હે ગૌતમ ! તે મનુષ્યનું આહારક છે અમનુષ્યનું નથી. પ્રશ્ન-હે ભદન્ત! જે તે મનુષ્યનું આહારક શરીર છે તે ગર્ભજન્મથી ઉત્પન્ન થતા મનુષ્યનું છે કે સંમૂ૭િમજન્મથી ઉત્પન્ન થતા મનુષ્યનું છે? ઉત્તર-હે ગૌતમ ! તે ગર્ભજ મનુષ્યનું આહારક શરીર છે, સંમ્ છમ જન્મવાળાને તે શરીર હોતું નથી. પ્રશ્ન–હે ભદન્ત ! જે ગર્ભજ મનુષ્યનું તે આહારક શરીર હોય છે તો ક્યા ગર્ભજ મનુષ્યોનું-કમભૂમિજ ગર્ભજ મનુષ્યનું કે અકર્મભૂમિજ ગર્ભજ મનુષ્યનું ? ઉત્તર–હે ગૌતમ કર્મભૂમિજ
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર