________________
स्थानाङ्गसूत्रे तु न यवाऽप्युपलभ्यन्ते इति ॥ ९॥ तथा-'क्षुद्रिका विमानपविभक्तिः १ महती विमानमविभक्तिः २ ' इत्यादिदशाध्ययनामिकाः संक्षेपिकदशा अपि विच्छिन्नत्वानोपलभ्यन्ते इति । १०॥ सू० ६१॥
ईदृशं च श्रुतं कालविशेष एव भवतीति कालविशेषमाह
मूलम् -दस सागरकोडाकोडीओ कालो उस्सप्पणीए, दस सागरकोडाकोडीओ कालो ओसप्पणीए । सू० ६२ ॥
छाया--दशसागरकोटीकोटिकः कालः उत्सर्पिण्याः, दशसागरकोटीकोटिकः कालः अवसपिण्याः ॥ सू० ६२ ।।
टीका-'दससागर' इत्यादि
उत्सपिण्याः कालः दशसागरकोटीकोटिप्रमाणः । एवमेव अवसर्पिण्या अपि बोध्य इति ॥ स० ६२ ॥ ____ उपाधिवशायथा कालद्रव्यस्य मेदा भवन्ति, एवमेवोपाधिवशाद् नारकादिजीवद्रव्याणामपि भेदा भवन्तीति दर्शयितुमाह--
मूलम्-दसविहा नेरइया पण्णता, तं जहा-अणंतरोवयनोंकी उपलब्धि कहीं पर भी नहीं है क्षुद्रिकाविमानप्रविभक्ति १ महती विमानप्रविभक्ति २, इत्यादि रूप १० अध्ययनोंवाली संक्षेपिक दशा भी विच्छिन्न हो गईहै, अतः उसकी भी उपलब्धि नहीं है सू.६१॥
ऐसा श्रुतकाल विशेषमें ही होता है, अतः अब सूत्रकार काल विशेषका कथन करते हैं___ "दस सागरकोडा कोडीआ कालो" इत्यादि ॥ सूत्र ६२ ॥ टीकार्थ-उत्सर्पिणी काल १० सागरोपमकोटी कोटि प्रमाण कहा गयाहै, इसीसे अवसर्पिणी काल भी जानना चाहिये ॥ सू. ६२ ॥ અપ્રાપ્ય છે. શુદ્રિક વિમાનવિભકિત, મહતી વિમાન પ્રવિભક્તિ, ઈત્યાદિ દસ અધ્ય યોથી યુક્ત સંક્ષેપિકદશા નામનું સૂત્ર પણ વિચ્છિન્ન થઈ ગયેલું હોવાથી माय गाय छ. ॥ सू. ११॥
આગલા સૂત્રમાં મૃતની વાત કરી. શ્રતને કાળવિશેષમાં જ સદૂભાવ હોય છે. તેથી હવે સૂત્રકાર કાળવિશેષનું કથન કરે છે. ____“दस सागरकोडाकोडीओ कालो" त्याहि-(सू १२)
ટીકાથ-ઉત્સર્પિણીકાળનું દસ સાગરેપમોટીકેટીનું પ્રમાણ કહ્યું છે. એટલું જ પ્રમાણ અવસર્પિણીકાળનું પણ સમજવું કે સૂ૬૨ છે.
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫