________________
५९६
___ स्थानाङ्गसजे प्रतनुरागद्वेषमिथ्याज्ञानत्वात् कदाग्रहराहित्येन आचार्यादीनामाज्ञयैव-उपदेशेनैव माषतुषादिवत् जीवादीन् पदार्थान् श्रद्दधाति स इत्यर्थः । तदुक्तम्
" रागो दोसो मोहो, अन्नाणं जस्स अवगयं होई । __ आणाए रोयंतो, सो खलु आणाई होई ॥ १॥" छाया-रागो द्वेषो मोहः, अज्ञानं यस्य उपगतं भवति ।
आज्ञया रोचयन् स खलु आज्ञारुचि भवति ॥ १ ॥ इति ॥ ३ ॥ तथा-सूत्ररुचिः-सूत्रेण आगमेन रुचिर्यस्य स तथा । यो हि द्वादशाङ्ग्यादिरूपं सूत्र पढ्स्तेनैव सूत्रेण सम्यक्त्वं लभते स इत्यर्थः । तदुक्तम्"जो सुत्तमहिज्जतो, सुरण ओगाहई उ सम्मत्तं ।
अंगेण बाहिरेण व, सो सुत्तरुइत्ति नायव्यो ॥१॥" छाया-यः सूत्रमधीयानः, श्रुतेन अवगाहते तु सम्यक्त्वम् ।।
अङ्गेन बाह्येन वा, स सूत्ररुचिरिति ज्ञातव्यः॥१॥ इति ४॥ रागद्वेष मिथ्या ज्ञानवाला होनेसे एवं कदाग्रह रहित होनेसे आचार्यादिकोंके आज्ञारूप उपदेशसेही माषतुष आदिकी तरह जीवादिक पदार्थो का श्रद्धान करनेवाला होता है कहा भी है
" रागो दोसो मोहो" इत्यादि।
सूत्र रुचि-आगमसे जिस जीवको जिनोक्त तत्वोंमें रुचि होती है ऐसा वह जीव आज्ञारुचि-आज्ञा रुचिवाला है-अर्थात् जो बादशाजीरूप सूत्रको पढता हुआ उसी सूत्रसे सम्यक्त्वको पालताहै, ऐसा जीव आज्ञा रूचि रूप सम्यक्त्ववाला है। कहा भी है-" जो सुत्तमहितो "इत्यादि।
तात्पर्य यही है कि अङ्ग प्रविष्ट रूप श्रुतसे या अङ्ग बाह्यरूप अतसे पढकर सम्यक्त्वको प्राप्त कर लेता है वह सूत्र रुचिवाला जीव हैઆચાર્યાદિકના ઉપદેશ દ્વારા જ-આજ્ઞારૂપ ઉપદેશ દ્વારા જન્માષ, તુષ આદિ પ્રત્યક્ષ પદાર્થોની જેમ જીવાદિક પદાર્થો પ્રત્યે પણ શ્રદ્ધા રાખતે થાય છે. ४ह्यु ५५) छे :-" रागो दोसों मोहो" त्याह.
સૂત્રરુચિ-આગમ દ્વારા જે જીવમાં જિનેક્ત તો પ્રત્યે રુચિ ઉત્પન્ન થાય છે તે જીવને સૂત્રરુચિવાળે કહે છે. એટલે કે જે છે બાર અંગરૂપ સૂત્રને આધારે જ સમ્યકત્વની પ્રાપ્તિ કરે છે એવા જીવને સુત્રરુચિરૂપ સમ્યअपवाणे ४ छे. यु. ५छे -"जो सुत्तमहिज्जतो" त्याहि.
એટલે કે અંગપ્રવિણ શ્રતનું અથવા અંગ બાહ્યરૂપ શ્રતનું અધ્યયન કરીને જે જીવ સમ્યક્ત્વની પ્રાપ્તિ કરી લે છે તે જીવને સૂત્રરુચિવાળે કહે છે.
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫
