________________
सुधा टीका स्था०८ स० ५ मायाचिनो मायया आलोचननिरूपणम् २१ छाया-ततोऽपि स च्युत्या खलु लभते एडमकताम् ।
नरकं तिर्यग्योनि वा, बोधियंत्र सुदुर्लभा ॥१। इति । इति तृतीयम् ।
तथा - यो मायीजन एकामपि मायाम् = अतिचाररूपां कृत्वा तां पुन न आलोचयेत् यावत् नो तपाकर्म प्रतिपद्येत, तस्य ज्ञानादिमोक्षमार्गविषया आराधना न भवति । तदुक्तम्
" लज्जाए गारवेण य, बहुस्सुयमएण वावि दुचरियं ।
जे न कहिंति गुरुणं, न हु ते आराहणा हो ति" ॥१॥ छाया---लज्जया गौरवेण च बहुश्रुतमदेन वापि दुश्चरितम् ।
ये न कथयन्ति गुरुभ्यो न खलु ते आराधका भवन्ति ॥१॥ इति । तथा--" न वि तं सत्थं व विसं, व दुप्पउत्तो व कुणइ वेयालो ।
जं तं व दुप्पउत्तं, सप्पो व पमाइणो कुद्धो । २॥ जं कुणइ भावसल्लं, अणुदियं उतमढकालम्मि ।
दुल्लहबोहियत्तं, अणंतसंसारियतं वा ॥ ३ ॥" छाया--नापि तत् शस्त्रं वा विषं या दुष्प्रयुक्तो वा करोति वेतालः ।
यन्त्रं वा दुष्पयुक्तं सो वा प्रमादिनः क्रुद्धः ॥२॥ यत् करोति भावशल्यम् अनुद्धृतम् उत्तमार्थकाले ।
दुर्लभबोधिकत्वम् अनन्तसंसारिकत्वं वा ॥३॥ इति । अयं भावः--ये साधवो लज्जया गौरवेण बहुश्रुतमदेन' अहं बहुश्रुतोऽस्मि' इत्यहङ्कारेण वापि स्वकीयं दुश्चरितम्-अनिचारं गुरुभ्यो न कथयन्ति-न निवेदजो मायी जीव अतिचार रूप मायाको करके उसकी आलोचना नहीं करता है, यावत् उसके लायक तप कर्मको स्वीकार नहीं करता हैऐसे उस जीवको ज्ञानादि रूप मोक्षमार्ग विषयक आराधना नहीं होती है । कहा भी हैं-" लज्जाए गारवेण य” इत्यादि ।
इन श्लोकोंका तात्पर्य ऐसा है, जो साधुजन लज्जासे अथवा गौरवसे या मैं बहुश्रुत हूं, इस प्रकारके अहंकारसे अपने अतिचारको गुरुजनोंसे
(૪) જે માથી જીવ અતિચાર રૂપ માયાનું સેવન કરીને તેની શુદ્ધિને માટે ગ્ય તપ કરતા નથી, તે જીવ વડે જ્ઞાનાદિ રૂપ મોક્ષમાર્ગની આરાધના यती नथी. ४थु ५५५ छ -" लज्जाए गारवेण य" त्या
એટલે કે જે સાધુ લજજાને કારણે, ગૌરવને કારણે અથવા પોતે બહુ શ્રત છે એવા અહંકારને કારણે પિતાના અતિચારોને ગુરુજન પાસે જાહેર કરતું નથી–તે અતિચારોની આલેચના કરતું નથી, તે સાધુ જ્ઞાન, દર્શન,
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫