________________
-
सुधा टीका स्था १० स. ३० योजनसहस्रात्मिका मवगाहनानिरूपणम् ४४१ महाशुक्रप्रभाख्या बोध्याः। एतल्लोकपामास्तु शक्रलोकपालतुल्याः अत एषामुत्पात. पर्वतास्तदुत्पातपर्वततुल्या एव बोध्याः। तथा-औदीच्यानां माहेन्द्र-लान्तकसहस्रार-माणताच्युतानां देवेन्द्राणामुत्पातपर्वताः माहेन्द्रप्रभ-लान्तकाभसहस्रारप्रभ-आणातपभाच्युतपमनामानो बोध्याः । एतेषां लोकपाला लोकपालो. त्पातपर्वताश्च शक्रेन्द्रलोकपालानामिव बोध्याः, अतएवाह-' सम्वेसिं पमाणमेगं' इति सर्वेषां तुल्यं पमाणमित्यर्थः । सू० २९ ॥ योजनसहस्राधिकारात् योजनसहस्रात्मिकां शरीरावगाहनां प्ररूपयति
मूलम् -बायरवणस्सइकाइयाणं उक्कोसेण दस जोयणसयाई सरीरोगाहणा पण्णत्ता । जलपरपचिंदियतिरिक्खजोणियाणं उक्कोसेणं दस जोयणसयाई सरीरोगाहणा पण्णत्ता । उरपरिसप्प थलयरपीचंदियतिरिक्खजोणियाणं उक्कोसेणं एवं चेव सू.३०॥
तथा-इनके जो लोकपाल हैं ये शक्रके लोकपाल जैसे है-इसलिये इनके उत्पातपर्वत शक्रके लोकपालोंके जैसे ही है। तथा उत्तर दिशामें रहनेवाले जो माहेन्द्र, लान्तक, सहस्रार-प्राणत एवं अच्युत देवेन्द्र हैं-सो उनके उत्पातपर्वतोंके नाम क्रमशः इस प्रकारसे हैंमाहेन्द्रप्रम १, लान्तकप्रम २, सहस्रारप्रम ३, प्राणतप्रभ ४, और अच्युतप्रभ तथा इनके जो लोकपाल हैं, और इन लोकपालोंके जो उत्पातपर्वत हैं सो यह सब कथन शकेन्द्रके लोकपालों एवं इनके उत्पात पर्वतोंके जैसा ही है-ऐसा जानना चाहिये। इसी बातको लेकर सूत्रकारने " सव्वेसिं पमाणमेगं" ऐसा पाठ कहा है। सूत्र २९॥ પર્વત અને લેકપાલોનાં નામ આગળ આપવામાં આવ્યાં છે. બાકીના ત્રણે દક્ષિણાત્ય દેવોના લોકપાલોનાં નામ શકના લેકપાલેના જેવા જ છે, અને તેમના ઉત્પાતપર્વતે પણ શકના લેકપાલના ઉત્પાતપર્વતે જેવાં છે. ઉત્તર દિશામાં રહેતા દેવેન્દ્રોનાં નામ ઈશાન, માહેન્દ્ર, લાન્તક, સહસ્ત્રાર, પ્રાકૃત અને અશ્રુત છે. તેમના ઉત્પાત પર્વતનાં નામ અનુક્રમે ઈશાનપ્રભ, માહેદ્રપ્રભ, લાન્તકપ્રશ, સહસ્ત્રારપ્રભ, પ્રાણુતપ્રભ અને અશ્રુતપ્રભ છે. તેમના લેક પાસેના નામ કેન્દ્રના પાનાં નામ જેવો જ છે. તે લોકપાલેના ઉત્પાત પર્વ તેનાં નામ, પ્રમાણ વગેરે શકના લેકપાલના ઉત્પાત પર્વતના કથન અનુસાર જ સમજવું. मे पात सूत्रमारे "सव्ये सिं पमाण मेगं' मासूत्र द्वारा व्यत छ.।सूत्र.२६॥ स्था०-५७
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫
