________________
सुधा टीका स्था० ९ सू० ३५ श्रेणिकस्य तीर्थंकरत्वनिरूपण मू
३१७
होते हैं - वे इभ्य कहलाते हैं, वे जघन्य मध्यम एवं उत्कृष्टके भेदसे तीन प्रकार के होते हैं जो हस्तिप्रमाण मणिमुक्ता प्रवाल सुवर्ण रजत आदि द्रव्यराशिके स्वामी होते हैं वे जघन्य इभ्य है । जो हस्ति परिमित वज्रमणि, माणिक्य राशिके स्वामी होते हैं, वे मध्यम इम्य हैं। और जो हस्तिपरिमित, केवल वज्र (हिरे) राशिकेही स्वामी होते हैं, वे उत्तम इभ्य हैं । जो लक्ष्मी देवीकी कृपाके कटाक्षले सदा निरीक्ष्य माण बने रहते हैं, एवं इसीसे जिनके घरोंमें लाखोंकी विभूति रहती है, राजा जिन्हें इसी कारण अपने नगरका नगर सेठ " पद प्रदान करता है, और इसका सूचक जिनके मस्तक पर सुवर्णका पह बन्ध बँधा रहता है, ऐसे भाग्यशालीजन श्रेष्ठी कहलाते हैं । जो चतु रङ्ग सेनाके नायक होते हैं वे सेनापति कहलाते हैं । जो गणिम, धरिम, मेघ, एवं परिच्छेद्य रूप क्रेय विक्रेय वस्तुओंको लेकर लामकी इच्छासे परदेश में बेचने के लिये जाते हुए जनसंघका योग क्षेम द्वारा परिपालन करते हैं, तथा मूलघन देकर जो उन्हे संवर्द्धित करते हैं, वे सार्थवाह
46
1
ઈલ-હાથીને ઈલ કહે છે. હાથીના વજન જેટલા વજનના દ્રવ્યના જે અધિપતિ હોય છે તેમને ઈશ્યૂ કહે છે. તેમના જઘન્ય, મધ્યમ અને ઉત્કૃષ્ટ, भेषां त्रषु लेह उह्या छे, भेमनी पासे हस्तिप्रमाथ भणि, भोति, प्रवास, सोनु ચાંદી વિગેરે દ્રવ્યને સમૂહ હોય છે, તેને જઘન્ય ઇભ્ય કહે છે. જેમની પ.સે હસ્તિપ્રમાણે ત્રા મણુિ અને માણેકની દ્રવ્યરાશિ હાય છે તેમતે મધ્યમ ઇલ્ય કહે છે, જેમની પાસે હસ્તિપ્રમાણુ ત્ર (હીરા)હેાય છે તેમને ઉત્કૃષ્ટ ઈલ્ય કહે છે,
શ્રેષ્ઠી-જેમના ઉપર લક્ષ્મીદેવીની સદા કૃપાદૃષ્ટિ રહે છે, અને તે કારણે જેમના ઘરમાં લાખ રૂપીયા પડયા હોય છે અને તે કારણે રાજા જેને નગર શેઠની પદવી એનાયત કરે છે, અને નગરશેઠની પદવીના સૂચક સુવર્ણ ના પદ્મઅન્ય જેમના મસ્તક ઉપર શે।ભતે હાય છે એવા ભાગ્યશાળી પુરુષને શ્રેષ્ઠી પુરુષ કહે છે.
સેનાપતિ-ગજદળ, હયદળ રથદળ અને પાયદળ રૂપ ચતુરંગી સેનાના નાયકને સેનાપતિ કહે છે,
सार्थवाह - शुिभ, धरिम, भेय भने परिच्छेद्य ३५ डेय, विद्वेय वस्तुयोने લઈને લાભની ઈચ્છાથી પરદેશમાં તેનું વેચાણ કરવા માટે જનારા જન સમૂહનું ચેગક્ષેમ દ્વારા પરિપાલન કરનાર તથા પેાતાનું ધન તેમને આપીને તેમને સદ્ભુિત કરનારને સાવાહ કહે છે. જે વસ્તુને ગણીને વેચવા કે
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫