________________
२७०
स्थानाङ्गसूत्रे
-
-
पूर्व निपुणाः पुरुषा उक्ताः, ते च साधयो गणान्तर्भापिनो भवन्तीति गणानिरूपयितुमाह
म्लम्-समणस्स णं भगवओ महावीरस्स णव गणा हुत्था, तं जहा-गोदासेगणे १, उत्तरयलिस्सहगणे २, उद्देहगणे ३, चारणगणे ४, उद्दवाइयगणे ५, विस्सपाइयगणे ६, कामडिपगणे ७, माणवगणे ८, कोडियगणे ९ ॥ सू० २१ ॥ ___ छाया-श्रमणस्य खलु भगवतो महावीरस्य नव गणा अमवन्, तद्यथागोदासो गणः १, उत्तरवलिस्सह गणः २ उद्देहगणः ३, चारणगणः ४, उड्डुवादिकगणः ५, विश्वयादिकगणः ६, कामदिकगणः ७ मानवगणः ८, कोटिक गणः ९ ॥ सू० २१ ॥
टीका--" समणस्स णं " इत्यादि-स्पष्टम् , गोदासादयो नव गणा:एकवाचनाऽऽचारक्रियावतां समुदायाः सुपतीताः ॥ सू० २१ ॥ रोगका प्रतिकार करनेवाला वैद्य होता है, वह भी निपुण होता है, इस प्रकारसे ये नौ निपुण माने गये हैं ॥ सूत्र २०॥
ये जो निपुण पुरुष निरूपित किये गये हैं ऐसे वे गणान्तर्भावी साधु होते हैं अतः अब सूत्रकार गणोंका निरूपण करते हैं___ “समणस्स णं भगवभो महावीरस्त " इत्यादि ।
टीकार्थ-श्रमण भगवान महावीरके नौ गण हुए हैं जैसे-गोदास गण उत्तरबलिस्सह गण २ उद्देह गण ३ चारण गण ४ उड्डुवादिक गण ५ विश्ववादिक गण६ कामद्धिकगण ७ मानव गण ८ और कोटिकगण९ વૈધને ચિકિત્સક કહે છે. તે પણ નિપુણ જ હોય છે. આ રીતે અહીં નવ પ્રકારની નિપુણ વ્યક્તિઓ પ્રકટ કરવામાં આવી છે. આ સૂત્ર ૨૦ છે
નિપુણ પુરુષનું નિરૂપણ કરવામાં આવ્યું, ગણોની અંદર રહેતા સાધુએ પણ નિપુણ જ હોય છે. તેથી હવે સૂત્રકાર ગણોનું નિરૂપણ કરે છે– ___ "समणस्स णं भगवओ महावीरस्त" त्याहि-(सू. २१)
14- श्रमायु मवान महावीरना न थया -(१) महास, (२) उत्त२ मतिरस गए, (४) या२९५ गए], (५) ६४ गए, (६) विवाह गण,( ७) भद्धि ग], (८) भानयागने (4) ४ .
ગદાસ આદિ આ નવ ગણ એક વાચનાવાળા, એક આચારવાળા અને
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫
