________________
सुघा टीका स्था. ९ स.१४ चक्रवर्तिमहानिधिनिरूपणम्
२५७ योजनोच्छ्रिता इत्यर्थः, विष्कम्भे-विस्तारे नव योजनानि, द्वादशदीर्घाः- द्वादशयोजनानि दीर्घा:-आयताः, मज्जूषासंस्थिताः-मज्जूषाकारस्थिताः । एते नव महानिधयः क्य भवन्तीत्याह-'जण्हवीई मुहे ' इति जाव्याः -गङ्गाया महानद्या मुखे-उद्गमद्वारे भवन्तीति । ११ ।
पुनः कीदृशास्त इत्याह-" वेरुलियमणिकवाडा" इत्यादि, वैडूर्यमणिकपाटा-चैडूर्यमणिमयकपाटयुक्ताः, कनकमया:-सुवर्णरचिततया सुवर्णमयाः, विविधरत्नपरिपूर्णाः-कर्केतनमरकतवैडूर्यवज्रेन्द्रनीलादिनानारत्नसंभृताः पुनः शशिसूरचक्रलक्षणानुसमयुगबाहुबदनाः-शशिसरचक्राण्येव लक्षणानि-चिह्नानि येषां ते तथा चन्द्रसूर्यचक्रचिह्नवन्तः, ते च ते अनुसमा:-अनुरूपाः अविषमाथ ते युगपाहुयदना:-युग:-शकटाङ्गविशेषः 'जूभा' इति भाषापसिद्ध, तदाकारवृत्तत्वाद दीर्घत्वाच्च बाहयो-द्वारशाखावदनेषु मुखेषु-द्वारेषु येषां ते तथाभूताश्च ते तथाचक्रसूर्यचक्राङ्कितसमतल-युगवत्तदीर्घद्वारशाखायुक्तद्वार युक्ता इत्यर्थः । १२।
पूर्वमहानिधीनामधिष्ठातृत्वेन देवा मूचिताः, ते देवाः कीदृशाः ? इत्याह" पलिओवमठिइया ” इत्यादि,-तेषु-महानिधिषु खलु पल्योपमस्थितिकाःहोता है, एवं १२ योजनकी ये दीघ होती हैं, अर्थात् लम्बी होती हैं। तथा-इनका आकार मंजूषाके जैसा है, ये महानिधियां गङ्गा महानदीके उद्गम द्वारमें होती हैं।११।। __ ये नौ महानिधियां वैडूर्य मणियोंसे निर्मित हुए कपाटोंसे युक्त होती हैं, सुवर्णसे रचित होने के कारण सुवर्णमय होते हैं। ककेतन, मरकत, वैडूर्य, वज्र, इन्द्रनील आदि नाना रत्नोंसे परिपूर्ण होते हैं। शशि, सूर्य एवं चकके चिह्नोंसे युक्त होते हैं, समतलहोते हैं, एवं विषमतासे रहित होते हैं, जुभांके जैसे ये गोल एवं लम्बे होते हैं .... હોય છે, પહેલાઈ નવ નવ જનની અને લંબાઈ બાર બાર યોજનાની હોય છે. તેમને આકાર મંજૂષાના જેવો હોય છે. તે મહાનિધિઓ ગંગામહાનદીના ઉદ્ગમ દ્વારોમાં હોય છે.
તે નવ મહાનિધિએ વૈર્યમણિઓમાંથી બનાવેલાં કપાટે (કમાડે )થી યુક્ત डाय छे. मने तन, भ२४त, पैड्या, ५००, छन्द्रनार या विविध रत्नाथी परिપૂર્ણ હોય છે તે મહાનિધિએ શશિ, સૂર્ય અને ચકના ચિહૂનોથી યુક્ત હોય છે, સમતલ હોય છે અને વિષમતાથી રહિત હોય છે. ધુંસરીના જેવા ગેળ અને લાંબા હોય છે. स्था०-३३
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫
