________________
१९४
स्थानाङ्कसूत्रे
स्सियोवस्सिओ अपक्खग्गाही मज्झत्थभावभूए कहणु साहम्मिया अप्पसद्दा अप्पझंझा अप्पतुमंतुमा उपसामणयाए अब्भुटेयव्वं भवइ ८॥ सू० ६२ ॥ छाया-अष्टसु स्थानेषु सम्यक् सघटितव्य यतितव्यं पराक्रमितव्यं अस्मिश्च खलु अर्थे नो प्रपादयित व्यं भवति, तद्यथा-अश्रुतानां धर्माणां सम्परु श्रवणतायै अभ्युत्थातव्यं भवति १, श्रुतानां धर्माणाम् अवग्रहणताये उपधारणतायै अभ्युत्थातव्यं भवति २, पापानां कर्मणो संयमेन अकरणतायै अभ्युत्थातव्यं भवति ३, पुराणानां कर्मणां तपसा विवेचनतायै विशोधनतायै अभ्युत्थातव्यं भवति ४, असंगृहीतपरिजनस्य संग्रहणतायै अभ्युत्थातव्यं भवति ५, शैक्षम् आचारगोचरग्रहगतायै अभ्युत्थातव्यं भवति ६, ग्लानस्य अग्लान्या चैयात्त्यकरणतायै अभ्यु. स्थातव्यं भवति ७, साधर्मिकाणाम् अधिकरणे उत्पन्ने तत्र अनिश्रितोपाश्रितोऽपक्षग्राही मध्यस्थभावभूतः कथंनु साधर्मि का अल्पशब्दा अल्पझञ्झा अल्पतुमनुमा उपशमनतायै अभ्युत्थातव्यं भवति ८ ॥ सु० ६२ ॥
टीका-' अहिं ठाणेहिं ' इत्यादि-- ___ साधुमिः अष्टसु स्थानेषु-वस्तुषु सम्यक् संघटितव्यम्=अमाप्तेषु तेषु योगः कर्तव्यः, सम्यग् यतितव्यम्=प्राप्तेषु तेषु तदविनाशार्थ प्रयत्नः कार्यः, सम्यक् पगक्रमितव्यम्-शक्तिक्षयेऽपि तद्रक्षणे पराक्रमाप्रकृष्टोत्साहः कर्त्तव्यः,
शुभ अनुष्ठानोंमें जो जीव प्रमाद रहित होते हैं-वे ही सिद्धिको प्राप्त करते हैं, अतः अब सूत्रकार शुभ अनुष्ठानोंका कथन आठ रूपसे करते हैं-" अहिं ठाणेहि सम्मं संघडियव्यं " इत्यादि ॥ टीकार्थ-साधु पुरुषोंको आठ स्थानों में-आठ वस्तुओंमें अच्छी तरहसे योग करना चाहिये-उनकी अप्राप्तिमें प्राप्त करनेका प्रयत्न करना चाहिये-और जब वे प्राप्त हो जाये तो उनकी अविनाशिताके निमित्त प्रयत्न करना चाहिये शक्ति नहीं रहे तब भी उनकी रक्षा करनेमें
જે જીવ પ્રમાદનો ત્યાગ કરીને શુભ અનુષ્ઠાનમાં રત રહે છે, એ જીવ જ સિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરે છે. તેથી હવે સૂત્રકાર શુભ અનુષ્ઠાનોનું આઠ સ્થાન રૂપે थन ४२ छ-" अहिं ठाणेहिं सम्म संघडियव्य " त्या:-- ટીકાથ–સાધુઓએ નીચેની આઠ વસ્તુઓને સારી રીતે યોગ કરવો જોઈએ એટલે કે જે તેમની પ્રાપ્તિ ન થઈ હોય તે તેમને પ્રાપ્ત કરવાનો પ્રયત્ન કરવો જોઈએ, અને જે તેની પ્રાપ્તિ થઈ જાય તો તેમને નાશ ન થાય તે માટે
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર :૦૫