________________
सुघा टीका स्था०८ सू०२७ असमारंभसमारंमतः संयमासयनिरूपणम् १०९
बादरवनस्पतीनाश्रित्य चतुरिन्द्रियादधो जीवास्तिष्ठन्ति, तेषामविराधनया संयमो विराधनयाचाऽसंयमो भवतीति चतुरिन्द्रियजीवानाश्रित्य संयममसंयम च प्रत्येकमष्टस्थानत्वेनाह
मूलम्-चउरिदिया णं जीवा असमारभमाणस्य अविहे संजमे कज्जइ, तं जहा-चक्खुमयाओ सोक्खाओ अववरोवित्ता भवई १, चक्खुमएणं दुक्खेणं असंजोएत्ता भवइ २। एवं जाव फासामयाओ सोक्खाओ अवयरोवेत्ता भवइ ७, फासामएण दुक्खेण असंजोएत्ता भयइ ८॥ चउरिंदियाणं जीवा समारभमाणस्त अट्ठविहे असंजमे कजइ, तं जहा-चक्खूमयाओ सोक्खाओ ववरोवेत्ता भवइ, १ चक्खूमएण दुक्खेणं संजोएत्ता भवइ २॥ एवं जाव फासामयाओ सोक्खाओ ववरोवेत्ता भवइ ७, फासमएणं दुक्खेणं संजोएत्ता भवइ ८॥ सू० २७ ॥ ___ छाया-चतुरिन्द्रियान खलु जीवान् असमारभमाणस्य अष्टविधः संयमः क्रियते, तयथा-चक्षुर्मयात् सौख्यात् अव्यपरोपयिता भवति १, चक्षुर्मयेन दुःखेन असंयोजयिता भवति २, एवं यावत् स्पर्शमयात् सौख्यात् अपपरोपयिता भवति ७, स्पर्शमयेन दुःखेन असंयोजयिता भवति ८॥ चतुरिन्द्रियान् खलु जीवान् समारभमाणस्य अष्टविधोऽसंयमः क्रियते, तद्यथा-चक्षुर्मयात् सौख्यात् व्यपरोपयिता भवति १, चक्षुम येन दुःखेन संयोजयिता भवति २ । एवं यावत् स्पर्शमयात् सौख्याद् व्यपरोपयिता भवति ७, स्पर्शमयेन दुःखेन संयोजयिता भवति ८ ॥ मू० २७॥ कन्दहै, तनाका नाम स्कन्धहै, छल्ली छाल का नाम त्वक है, शाखाका नाम शालाहै अङ्करका नाम प्रचालहै पत्र और पुष्प ये तो प्रसिद्ध हीहैं ॥स२६॥
बादर वनस्पतियोंके आश्रित चउइन्द्रिय आदि जीव रहते हैं, इनकी विराधना नहीं करनेसे संयम और चिराधना करनेसे असंयम શાખાને શાલા કહે છે. અંકુરને (કેપળને) પ્રવાલ કહે છે. પાનને પત્ર छ छे. भने दूसने ५०५ ४९ छे. ॥ सू. २६॥
બાદર વનસ્પતિને આશ્રય કરીને ચતુરિન્દ્રિય જ રહેલા હોય છે. તેમની વિરાધના નહીં કરવાથી સંયમ અને વિરાધના કરવાથી અસંયમ થાય
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫
