________________
सुघा टीका स्था०८ सू० २१ वचनविभक्तिस्वरूपनिरूपणम् लक्षणं स्त्री पुरुषादीनाम् , यथा-- " अस्थिवर्थाः सुखं मासे, त्वचि भोगाः, स्त्रियोऽक्षिषु ।
गतौ यानं, स्वरे चाज्ञा, सर्च सत्त्ये प्रतिष्ठितम् ॥१॥ इत्यादि ।।७।। तथा-व्यञ्जनं-मषादि, यथा-" ललाटकेशः प्रभुत्वाय " इत्यादि ॥ ८ ॥ ॥ सू० २० ॥ ___ एतानि च शास्त्राणि वचनविभक्तियोगेनाभिधेयप्रतिपादकानि भवन्तीति वचनविभक्तिस्वरूपमाह--
मूलम्-अटविहा वयणविभत्ती पण्णत्ता, तं जहा निदेसे पढमा होई, बिइया उवएसणे । तइया करणम्मिकया चउत्थी संपदावणे ॥ १॥ पंचमी य अवायाणे, छटी सस्सामि वायणे। सत्तमी संनिहाणत्थे अट्ठमी आमंतणी भवे ॥२॥ तत्थ पढमा विभत्ती निद्देसे सो इमो अहं यत्ति १। बिइया उण उवएसे भण कुण व इमं व तं वत्ति २॥ ३ ॥ तइया करणम्मि कया णीयं च कयं च तेण व मए वा ३॥ हंदि णमो साहाए हवइ चउत्थी पयाणम्मि ४ ॥ ४ ॥ अवणय गिबहसु तत्तो इत्तोत्ति व पंचमी अवायाणे ५। छट्ठी तस्स इमस्स व गयस्स या सामि ___ लक्षण--स्त्री एवं पुरुष आदि लक्षणोंका शुभाशुभ सूचक शास्त्र है, वह लक्षणशास्त्र है जैसे--
" अस्थिव्यर्थाः सुसं मासे” इत्यादि । व्यञ्जन--तिल मषा आदिकोंका नाम व्यञ्जन है जैसे--ललाटकेशः प्रभुत्वाय" इत्यादि ८ ॥ सूत्र २० ॥
લક્ષણ-સ્ત્રી અને પુરૂષ વિગેરેના લક્ષણોનું શુભ અશુભ બતાવનારું रे शास्त्र छे.
" अस्थिवर्थाः सुसमासे" त्याहવ્યંજન શરીર પરનાં તલ, મસ આદિને વ્યંજન કહે છે, भ " ललाटकेशः प्रभुत्वाय" त्याहि ॥ सूत्र. २० ॥
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫
