________________
स्थानाङ्गसूत्रे ईशानायच्युतपर्यन्तानामपि बोध्या। अमुमेवार्थमाह-सूत्रकार:-' एवं जहा चमरस्स तहा जाय अच्चुयस्स' इति । एतेषां पादातानीकाधिपतयस्तु मिन्ना एवं ते च पूर्व भणिताः तदुक्तं मूले-'णाणत्तं पायत्ताणियादिवईणं ते पुनभणिया' इति । एतेषां शकायच्युतान्तानां दशानामपीन्द्राणामाज्ञायां स्थितानां पादातानीकाधिपतीनां प्रथमकक्षायां सैनिकदेवपरिमाणमिदम् , तथाहि-शक्रेन्द्राधीनहरिणैगमैषि पादातामीकाधिपतेः प्रथमकक्षायां चतुरशीति सहस्रसंख्यका देवाः, ईशानेन्द्राधीनलघुपराक्रमनामकपादातानीकाधिपतेः प्रथमकक्षायाम् अशीतिसहस्रसंख्यका देवाः, एवं ततदिन्द्राधीनतत्तत्पादातानीकाधिपतीनां प्रथमकक्षायां देवसंख्याऽनया गाथयाऽनुगन्तव्या, सा तु ' चउरासीई ' इत्यादि । तत्र-चतु: की गई है - वैसी ही ये यहां जाननी चाहिये - तथा - इन में सैनिकों की संख्या भी वैसी ही जाननी चाहिये, यही बात सूत्रकार ने " एवं जहा चमरस्त तहा जाय अच्चुयस्स" इस सत्रपाठ द्वारा प्रकट की है, परन्तु इनके पादातानीकाधिपति तो भिन्न २ नामवाले हैं, जैसा कि पहिले प्रकट किया जा चुका है-यही बात-" णाण तं पापत्ताणियाहियईणं ते पुन्यमणिया" इस मत्रपाठ द्वारा सत्रकारने समझाई है, शक्र से लेकर अच्युत तक के १० इन्द्रोंकी आज्ञा में वर्तमान पादातानीकाधिपतियों की प्रथम कक्षा में सैनिक देवों का परिमाण इस प्रकार से है-" सक्कस्स चउरासीई" इत्यादि-शकेन्द्र के अधीन जो हरिणैगमैषी पादातानीकाधिपति है उसकी प्रथम कक्षा में ८४ हजार देव हैं, ईशानेन्द्र के अधीन जो लघुपराक्रम नाम का વક્તવ્યતામાં જેવી કક્ષાએ પ્રકટ કરવામાં આવી છે એવી જ કક્ષાએ અહી પણ સમજવી જોઈએ. પ્રત્યેક કક્ષામાં સૈનિકોની સંખ્યા પણ એ જ પ્રમાણે सभापी से यात सूत्रारे " एवं जहा चमरस्स तहा जाव अच्चुयस्स" આ સૂત્રપાઠ દ્વારા પ્રકટ કરી છે. પરંતુ તેમના પાદાતાનીકાધિપતિઓનાં નામ જુદાં જુદાં છે. તે નામે આગલા સૂત્રમાં પ્રકટ કરવામાં આવ્યા છે. એ જ पात सूत्रधारे " जाणतं पायत्ताणियाहिबईणं ते पुव्यभणिया" मा सत्रा। દ્વારા પ્રકટ કરી છે શક્રથી લઈને અશ્રુત પર્યન્તના ૧૦ ઈન્દ્રોના પાદાતાની. विपतिना सेनानी प्रथम ४क्षामा । सनि। छ त " साप्त चउरासीई" ઇત્યાદિ સૂત્રપાઠ દ્વારા પ્રકટ કરવામાં આવ્યું છે. શકના પાદાતાનીકાધિપતિ હરિર્ઝેગમેથી દેવની સેનાની પ્રથમ કક્ષામાં ૮૪ હજાર દેવે ( સૈનિક દેવો) છે, ઈશાનના લઘુપરકમ નામના પાદાતાનીકાધિપતિની સેનાની પ્રથમ કક્ષામાં ૮૦
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૪
