________________
५७०
टीका - सत्तविहा वायरवा उकाइया ' इत्यादि
व्याख्या सुगमा | नवरं - बादरेति विशेषणोपादानं सूक्ष्मनिवृत्यर्थम् । तेषा सर्वव्यापित्वात् । इति ॥ ०७ ॥
areer recesयास्तथापि ते संस्थानसम्पन्ना मयसम्पन्नाथ भवन्तीति संस्थानानि भवानि च सूत्रद्वयेन प्ररूपयति
मूलम् - सत्त संठाणा पण्णत्ता, तं जहा दीहे १ रहस्से २ वट्टे ३ से ४ चउरंसे ५ पिहुले ६ परिमंडले ७ ॥ सू० ८ ॥ छाया - सप्त संस्थानानि प्रज्ञप्तानि तद्यथा - दीर्घं १ ह्रस्वं २ वृत्तं ३ खं ४ चतुरस्रं ५ पृथुलं ६ परिमण्डलम् ७ ॥ सु० ८ ॥
टीका - सत्तसंठाणा ' इत्यादि
संस्थानानि दीर्घादीनि अन्यत्र व्याख्यातानीति ततोऽवसेपम् ।। सू० ८ ॥ व्याख्या सुगम है, वायुकायके बादर विशेषण से सूक्ष्म वायुकायिक सर्वत्र व्यापक होता है | सूत्र ७ ॥
वायुकायिक यद्यपि अदृश्य है तब भी वे संस्थान से एवं भयसे युक्त होते हैं, इसलिये अब सूत्रकार संस्थान और भयका कथन दो रूपसे करते हैं- सत्त संठाणा पण्णत्ता " इत्यादि सूत्र ८ ॥
-66
टीकार्थ - संस्थान सात कहे गये हैं जैसे- दीर्घ संस्थान एक ह्रस्व संस्थान २ वृत्त संस्थान ३ त्र्यत्र संस्थान ४, चतुरस्र संस्थान ५, पृथुल संस्थान६ और परिमण्डल संस्थान ७ इन दीर्घादिक संस्थानों का व्याख्यान अन्यत्र किया गया है-अतः वहीं से इन्हें समझ लेना चाहिये। सूत्र "८" વાયુકાયિકની આગળ ખાદર વિશેષણુ લગાડીને સૂક્ષ્મ વાયુકાયિકની નિવૃત્તિ કરવામાં આવી છે, કારણ કે સૂક્ષ્મ વાયુકાયિક તૈા સત્ર વ્યાપેલા છે. ॥ સૂ. છ જો કે વાયુકાયિક અદૃશ્ય છે, છતાં પણ તેએ સંસ્થાન અને ભયથી યુક્ત હાય છે. તેથી હવે સૂત્રકાર એ સૂત્રેા દ્વારા સસ્થાન અને ભયનું नि३याय ४रे छे. " सत्त संठाणा पण्णत्ता छत्याहिटीडार्थ - संस्थान ( आर ) सात प्रहारना उद्या छे - ( १ ) दीर्घ संस्थान, (२) दुख संस्थान, (3) वृत्त संस्थान, (४) यस संस्थान, ( 4 ) यतुरस्र संस्थान (९) पृथुस संस्थान, अने (७) परिम उस संस्थान.
""
આ દીઘોંકિ સંસ્થાનાની વ્યાખ્યા આ ગ્રન્થના અન્ય સ્થાનકામાં આપવામાં આવી છે, તા ત્યાંથી જ સમજી લેવાની ભલામણ કરવામાં यावे छे. ॥ सू. ८ ॥
श्री स्थानांग सूत्र : ०४
स्थानाङ्गसूत्रे
-
