________________
स्थानाङ्गसूत्रे नाद् यद् भोजनम् उद्धृतम् अभिग्रहवशात् तद् गवेषयितुं यश्वरति सः। तथानिक्षिप्तचरकः-निक्षिप्त-पाकपात्रादुद्धृत्यान्यभाजने स्थापितं तद्ग्रहणाय अभिग्रहवशाद् यश्चरति सः । तथा-अन्तचरकः-यो भिक्षुरभिग्रहविशेषाद् अन्तं-क्रोद्रवादिनिस्सारधान्यरूपमाहारं गवेषयितुं चरति सः । तथा-प्रान्तचरकः प्रान्तं पर्युषिततक्रमिश्रितवल्लचणकादिरूपभोजनं गवेषयितुमभिग्रहवशाद् यश्वरति सः। तथा-रूक्षचरकः-योऽभिग्रहविशेषवशाद् रूक्षं-निः श्रमण भगवान् द्वारा ये पांच स्थान यावत् अभ्यनुज्ञात हुए हैं-आज्ञा दी है जैसे-उत्क्षिसचरक १ निक्षिप्तचरक २ अन्तचरक ३ प्रान्तचरक ४ एवं रूक्षचरक ५ इनमें गृहस्थके द्वारा अपने लिये पाक भाजनसे जो भोजन दूसरे भाजनमें रख लिया हो, साधु अभिग्रहवशसे उसकी गवेषणाके लिये जो विचरण करताहै, वह उत्क्षिप्तचरकहै। पाक भाजनसे उठाकर
अन्य पात्रमें स्थापित किया भोजन निक्षिप्त हैं, उसे ग्रहण करनेके लिये जो साधु अभिग्रहवशसे विचरण करता है, वह निक्षिप्तचरक है। जो भिक्षु अभिग्रह विशेषके वश क्रोद्रवादि निस्सार धान्यरूप आहारकी गवेषणा करने के लिये विचरण करता है, वह अन्नचरक है ३। जो भिक्षु अभिग्रहयशसे पर्युषित ठंडा (वासी) छाछ मिश्रित वालचना आदि अनरूप भोजनकी गवेषणा करनेके लिये विचरण करता महानु ४थन ४३ छ-" उक्खित्तचरए " त्या-श्रम लापान महावीर દ્વારા નીચેના પાંચ સ્થાન વણિત, કીર્તિત આદિ રૂપ ગણાવ્યા છે—(૧) ઉતક્ષપ્ત A२४, (२) लिक्षित य२४, (3) मन्त ५२४, (४) प्रान्त य२४ भने (५) ३६ ५२४
ગૃહસ્થ પાક ભેજનમાંથી (જેમાં કેઈ ભેજન બનાવ્યું હોય તે પાત્રમાંથી) બીજા ભોજનમાં જે ભેજન મૂકી રાખ્યું હોય એવાં ભેજનની ગવેષણાને માટે વિચરણ કરતા સાધુને ઉક્ષિપ્ત ચરક કહે છે. આ પ્રકારનું ભેજન ગ્રહણ કરવાને તેણે અભિગ્રહ કર્યો હોય છે.
પાક ભાજનમાંથી લઈને અન્ય પાત્રમાં સ્થાપિત કરી નાખવામાં આવેલા ભજનને નિશ્ચિત કહે છે. એવા ભેજનને ગ્રહણ કરવાના અભિગ્રહપૂર્વક જે સાધુ વિચરણ કરે છે, આહારની ગષણ કરે છે, તેને નિક્ષિપ્ત ચરક કહે છે. જે સાધુ અભિગ્રહ વિશેષને લીધે કેદરા આદિ નિસાર ધાન્યરૂ૫ અ હા. રની ગવેષણ કરવાને માટે વિચરણ કરે છે, તે સાધુને અન્તચરક કહે છે. ने लिनु अलि ५युपित ४ (सी) मिश्रित, पास, या આદિ અન્નરૂપ ભજનની ગવેષણ કરવાને માટે વિચરણ કરે છે, તેને પ્રાન્ત
श्री. स्थानांग सूत्र :03
