________________
सुधा टीका स्था०४ उ०४ सू०५१ कर्मपुद्गलचयनकारणनिरूपणम् ४९१
पूर्व देवविशेषा उक्ताः, देवविशेषत्वं च जीवानां कर्मपुद्गलचयनादियशा वतीति कर्मपुद्गल चयनादि निमित्तानि प्रदर्शयितुमाह
मूलम्-जीवा णं चउठाणणिव्वत्तिए पोग्गले पावकम्मयाए चिणिंसु वा चिणंति वा चिणिस्तंति वा जेरेइणिव्वत्तिए तिरिक्खजोणियणिव्वत्तिए, मणुस्सणिवत्तिए, देवणिव्वत्तिए,एवं उव. चिणिसुवाउवचिणंति वा उवचिणिस्तांतवा०, एवं चिण उवचिण बंध उदीरवेय तह णिज्जरे चेव ॥ सू० ५१ ॥
छाया-जीवान् खलु चतुःस्थाननिर्वतितान् पुद्गलान् पापकर्मतयाअचिन्वन् वा चिन्वन्ति वा चेष्यन्ति वा, नैरयिकनिर्वतितान् , तिर्यग्योनिकनिर्वति तान् मनुष्यनिर्वति तान् देवनिवर्तितान् एवमुपाचिन्वन् वा उपचिन्वन्ति वा उपचे. ष्यन्ति वा, एवं चय, उपवय, वन्ध, उदीर, वेद तथा निजरा चैव ॥ सू० ५१ ॥
टीका-" जीवाणजउठाण " इत्यादि-सूत्रषटकं सुगमम् , नवरं-जीवाः खलु चतुःस्थाननिर्वति तान्-चतुर्भिनरिकत्वादिभिः स्थानः पर्यायैः कारणैः निर्वर्तिताः-कर्मपरिणाम प्रापिता:-तथाविधाशुभपरिणामवशाद् बद्धाः चतुःस्थाननिर्वत्तिताः, तान् चतुःस्थाननिर्वर्तितान् पुद्गलान् पापकर्मतया अशुभरूपज्ञा
देवविशेष कहे देवविशेषता जीवों के पुद्गलों के चयन आदिके वश से होती है, इसलिये अब सूत्रकार कर्मपद्गला के चयनादि के निमित्तों को दिखानेके लीये सूत्र कहते हैं। "जीवाणं चउट्ठाणं णिवत्तिए"इत्यादि
टीकार्थ-जीवोंने चतुःस्थान निवर्तित चार नारक आदि पर्यायरूप कार: णोंसे कर्मरूप परिणाम को प्राप्त कराये गये तथाविध अशुभ परिणाम के वशसे बांधे गये पुगलोंका पापकर्मरूप से अशुभ ज्ञानावरणीयादि रूपसे चयन किया है, अर्थात् भूतकाल में तथाविध अपर पुद्गलोंसे अल्प प्रदे
દેવ વિશેનું કથન કર્યું. દેવવિશેષતા ના કર્મપુલેના ચયન આદિને કારણે પેદા થાય છે. તેથી હવે સૂત્રકાર કમ પુતલેના ચયનાદિ નિમિત્તોને બતાવવા માટે નીચેનું સૂત્ર કહે છે.
" जीवाणं चउढाणं णिवत्तिए" त्याह
ટીકાર્ય–જીવોને ચાર સ્થાન નિવર્તિત-નારકાદિ ચાર પર્યાય રૂપ કારણોથી કમરૂપ પરિણામને પ્રાપ્ત કરાવવામાં આવેલ તથાવિધ ( તે પ્રકારના) અશુભ પરિણામને કારણે બાંધેલા પુલોનું પાપકર્મ રૂપે અશુભ જ્ઞાનાવરણીય આદિ
श्री. स्थानांग सूत्र :03
