________________
सुधा टीका स्था०४ सू०४० जलगर्भनिरूपण
४७३
शीताः - आत्यन्तिकहिमकणरूपाः ३ तथा - उष्णाः - आत्यन्तिकोष्णरूपाः ४ वायादयश्वत्वारो यस्मिन् दिवसे भवन्ति, न च विच्छिन्ना भवन्ति तदा तस्मादिनादारभ्य सार्धषडमिर्मासैरुदकवृष्टि जनयन्ति ।
पुनः " चचारि उद्गगमा " इत्यादि, स्पष्टम्, नवरम् हैमका : हिम-तु पारः, हिममेव हिमकं, हिमकस्येमे हैमका : हिमनिपातरूपाः १ तथा-अभ्रसंस्तृताः - मेघाडम्बररूपाः २, तथा - शीतोष्णाः - शीतोष्णरूपाः ३, वथा - पश्चरूपिका- गर्जितविद्युज्जलवातमेघरूपाणां पञ्चानां रूपाणां समाहारः पञ्चरूपं तदस्त्येषामिति पञ्चरूपिका उदकगर्भाः ४ |
मिहिका रूप जलगर्भ है । अत्यन्त हिमकण रूप जो जलकण होते हैं, वे शीतरूप जलगर्भ हैं । एवं अत्यन्त उष्णरूप जो होते हैं, वे उष्णगर्भ हैं। यदि ये अवश्य पादिक जिस दिन होते हैं और विच्छिन्न नहीं होते हैं, तब उस दिन से लेकर साढे छ मास बीतने पर उदकवृष्टि करते हैं ।
फिरभी --" चन्तारि उद्गगभा" उदक गर्भ चार प्रकार के कहे गये हैं-जैसे हमक १, अभ्रसंस्तृत २, शीतोष्ण ३, और पञ्चरूपिक ४ । जो हैमक जलगर्भ हैं में तुषार पड़ने के रूप में होते हैं १ । अभ्रसंस्तृत जलगर्भ मेघों के आडम्बर के रूप में होते हैं २ । शीतोष्ण जलगर्भ शीत उष्ण दोनों रूपमें होते हैं । जो पञ्चरूपिक जलगर्भ हैं वे गर्जना, विद्युत् जल, वात, और मेव इन पांचों रूपवाले होते हैं।
તેને અવશ્યાય રૂપ જલગલ કહે છે. ભૂમિકા રૂપ જે જલકરણ ઢાય છે તેને મિહિકા રૂપ ( ધુમસ રૂપ) જલગા' કહે છે. અત્યન્ત હિમકણ રૂપ જે જલકણા હાય છે તેમને શીત રૂપ જલગભ કહે છે. અત્યંત ઉષ્ણ રૂપ જે જલકણા ડાય છે તેમને ઉષ્ણુગલ કહે છે. આ અવશ્યાક્રિક ચાર જે દિવસે હાય છે તે દિવસે જો તેએ વિચ્છિન્ન ન થાય તે તે દિવસથી શરૂ કરીને ૬૫ માસ સુધી જલવૃષ્ટિ કરે છે. चत्तारि उद्गगमा " ઉદક ગર્ભના આ प्रमाणे यार प्रहार पशु ह्या छे - (1) मऊ (२) अश्रमंस्तृत, (3) शीतषिय भने (४) पथभि
હૈમક જલગ તુષાર ( ઝાકળ ) પડત્રારૂપ હોય છે. અભ્રસ ́સ્તૃત જલગભ મેઘાના આખર રૂપ હેય છે. શીતેા જલગભ શીત અને ઉષ્ણ બન્ને રૂપે હોય છે. જે પંચરૂપિક જલગભ' છે તે ગજના વિદ્યુત, જલ, ત્રાત અને મેઘ આ પાંચ રૂપવાળા હાય છે,
स्था०-- ३०
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૩
