________________
-
सुघा रोका स्था०४ उ०४ १०६ वृणादिदृष्टान्तेन पुरुषजातनिरूपणम् २८९
पुनर्बणदृष्टान्तसूत्रम्" चत्तारिवणा" इत्यादि-व्रणाश्चत्वारः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-एको व्रणः अन्तदुष्टः-अन्न:-मध्ये दुष्टः-लूतादि दोषयुक्तो भवति, किंतु न बहिर्दुष्टः-बहिातोक्तदोषयुक्तो न भवति, इति प्रथमः । १। तथा-एको बहिर्दुष्टो भवति न त्यन्तर्दुष्टः, इति द्वितीयः २, तथा-एकोऽन्तर्दुष्टोऽपि बहिर्दुष्टोऽपि च भवति, इति तृतीयः ३॥ तथा-एको नो अन्तर्दुष्टो नो बहिर्दुष्टः । इति चतुर्थः ४। (३) आता है जो न अन्तःशल्यवालाही होता है, और न पहिः शल्ययाला ही होता है, ऐसा पुरुष केवलज्ञानी आत्मा ही होता है।
पुनश्च-" चत्तारि वणा" इत्यादि-व्रण चार प्रकारके कहे गये हैं-जैसे एक अन्तर्दुष्ट नो बहिर्दुष्ट, १ बहिर्दुष्ट नो अन्तर्दुष्ट २ अन्त दुष्ट भी और बहिर्दुष्ट भी ३ और न अन्तर्दुष्ट नो बहिर्दुष्ट ४ इनमें प्रथम प्रकारका जो व्रण होता है वह भीतरमें तो लूतादि (चातादि रोग) दोषसे युक्त होता है, पर बाहरमें लूतादि (वातादि रोग) दोषसे युक्त नहीं होता है, द्वितीय प्रकारका जो व्रण होता है वह बाहरमेंही लूतादि दोषसे युक्त है भीतरमें लूतादि दोषसे युक्त नहीं होता है । तृतीय प्रकारका व्रण भीतर बाहर दोनो जगहमें लूतादि दोषसे युक्त रहता है और चौथे प्रकारका व्रण न भीतरमें लूतादि दोषयाला होता है और न बाहरमें ही लूतादि दोषवाला होता है ४ જે અન્તશલ્યવાળે પણ હોતો નથી અને બહિઃશલ્યવાળે પણ હેત નથી. કેવળજ્ઞાની જીવને આ પ્રકારમાં મૂકી શકાય છે આ ચે ભાંગે સમજે.
“चत्तारि वणा" त्या-बाना नाय प्रभारी या२ ५४८२ प ४॥ छे-(१) Age ने। पढि2, (२) मटि । मतट, (3) मत
ષ્ટ અને બહિષ્ટ અને (૪) નોઅંતર્દષ્ટ નબહિષ્ટ આ ચારે પ્રકારનું સ્પષ્ટીકરણ–પહેલા પ્રકારને ત્રણ અંદરથી તે વાતાદિક દેષથી યુક્ત હોય છે પણ બહારથી વાતાદિ દેષથી યુક્ત હોતો નથી, બીજા પ્રકારનો જે ત્રણ કહ્યું છે તે બહારથી તે વાતાદિ દેષથી યુક્ત હોય છે પણ અંદરથી વાતાદિ દેષથી યુક્ત હોતો નથી. ત્રીજા પ્રકારને ત્રણ અંદર અને બહાર અને જગ્યાએ વાતાદિ દોષથી યુક્ત હોય છે જેથી પ્રકારને ત્રણ બહાર પણ વાતાદિ દોષથી યુક્ત હોતું નથી અને અંદરથી પણ વાતાદિ દેષથી યુક્ત હેતે નથી. स्था०-३७
श्री.स्थानांगसत्र:03