________________
सुधा टीका स्था० ४ उ०४सू० ६ चिकित्सकस्वरूपनिरूपणम् २८३ द्वितीयः २। तथा-एको व्रणकरोऽपि व्रणपरिमयपि च भवति । इति तृतीयः ३। एको नो व्रणकरो नो व्रणपरिमी च भवतीति चतुर्थः।४।
इति द्रव्यत्रणमाश्रित्य व्याख्या ।। भावत्रणमाश्रित्य तु-त्रणकरः-त्रणम्-अतिचारलक्षणं करोति कायेनेत्येवंशीलो भयति किं तु न व्रणपरिमर्शी-व्रणमतिचाररूपं परिमृशति-पुनः पुनः स्मरणेन स्पृशतीत्येवं शीलो न भवति, इति प्रथमः १॥ ___तथा-एकः-त्रणपरिमर्शी-अतिचारस्य स्मरणेन पुनः पुनः स्पर्शनशीलो भवति किन्तु न व्रणकर:-अतिचारकरणशीलो न भवति कायतः संसारभयादिभिः । इति द्वितीयः २। एवं शेषभङ्गद्वयम् । कोई एक आत्मचिकित्सक ऐसा होताहै जो व्रणको-घायको स्पर्श करताहै पर व्रणका करनेवाला नहीं होता है २। कोई एक तीसरा आत्मचिकित्सक ऐसा होता है जो व्रणको करनेवाला भी होता है और व्रणका स्पर्श करनेवाला भी होता ३। और कोई एक आत्मचिकित्सक ऐसा होता है जो न व्रणकर होता है और न व्रणपरिमर्शीही होता है ४। यह ब्याख्या द्रव्य व्रणको आश्रित करके की गई है भावव्रण को आश्रित कर के व्याख्या इस प्रकार से है - कोई एक आत्मचिकित्सक ऐसा होता है जो कायसे अतिचार रूप व्रणको करनेके स्वभाववाला होता है पर अतिचार रूप उस व्रणको वह पुनः पुनः स्मरणसे स्पर्श नहीं करता है १ कोई एक आत्मचिकित्सक ऐसा होता है जो अतिचार रूप व्रणको पुनः पुनः स्मरणसे स्पर्श न करनेके स्वभा
२ ४२५ सय छ ५५ प्र४२ (धा ४२ना२।) हात नथी. (3) ४ એક આત્મચિકિત્સક એ હોય છે કે જે વણકર પણ હોય છે અને ત્રણસ્પશી પણ હોય છે. (૪) કેઈ એક આત્મચિકિત્સક એ હોય છે કે જે વણકર પણ હેત નથી અને ત્રણસ્પશી પણ હેતે નથી. આ ચાર પ્રકારે દ્રવ્યત્રણને અનુલક્ષીને પાડવામાં આવ્યા છે. ભાવઘણની અપેક્ષાએ આત્મચિકિત્સકના નીચે પ્રમાણે ચાર પ્રકાર પડે છે-(૧) કોઈ એક આત્મચિકિત્સક એવો હોય છે કે જે કાયા વડે અતિચાર રૂપ ત્રણ કરનારો હોય છે, પરંતુ અતિચાર રૂપ તે ત્રણનું ફરી ફરીને સમરણ કરનાર હોતો નથી. એટલે કે તે અતિચારનો સ્મરણ વડે સ્પર્શ કરનારે હતો નથી. (૨) કેઈ એક આત્મચિકિત્સક એવો હોય છે કે જે અતિચાર રૂપ ત્રણને ફરી ફરીને સ્મરણ પડે સ્પર્શ કરવાના સ્વભાવવાળો હોય છે. પણ સંસારના ભય આદિને કારણે
श्री.स्थानांगसूत्र:03
