________________
सुधा टीका स्था०४उ०३ सू०२५ लोकान्धकारलोकोद्योतकारणनिरूपणम् ११३ त्रिस्थाने यावत् लोकान्तिका देवाः = यथा येन प्रकारेण त्रिस्थाने = त्रिस्थान के अस्यैव स्थानाङ्गस्य तृतीयस्थाने प्रथमोद्देश के अईज्जन्मादिकारणत्रयेण देवेन्द्रादि लोकान्तिकपर्यन्तानां देवानां मनुष्यलोके शीघ्राऽऽगमनमुक्तं तथाऽत्रापि देवेन्द्रादिलोकान्तिकपर्यन्तानां देवानां तीर्थङ्करजन्मादिकारणचतुष्टयेन मनुष्यलोके शीघ्राssगमनं वाच्यम् । तत्र त्रीणि कारणानि त्रिस्थानका नुरोधेनोक्तानि, इह चतुःस्थानकानुरोधेन परिनिर्वाणमहिमरूपं चतुर्थ कारणमिति विशेषः |४| इममेव विशेषं दर्शयितुमाह - तं जहा - अरिहंतेहिं जायमाणेहिं " इत्यादि । ०२५ ॥
अनन्तरमतां जन्मादिप्रसङ्गेन देवाऽऽगमनमुक्तं, सम्मति अर्हतामेव प्रवचने दुःस्थितस्य साधोः दुःखशय्यां सुस्थितस्य सुखशय्यां च निरूपयितुं सूत्रद्वयमाहमूलम् - चत्तारि दुहसेजाओ पण्णत्ताओ, तत्थ खलु इमा पढमा दुहसेजा, तं जहा से णं मुंडे भवित्ता अगाराओ अण. रूप चार कारणोंसे बहुत ही शीघ्र मनुष्य लोकमें आते हैं। इस तरह जैसा पहले इस स्थानाह के स्थानक के प्रथम उद्देशेमें अर्हज्जन्मादि कारणत्रय लेकर देवेन्द्रादि लोकान्तिक तकके देवोंका मनुष्य लोकमें शीघ्रागमन कहा गया है । उसी प्रकार से यहां पर भी देवेन्द्र से लेकर लोकान्तिक तक के देवोंका तीर्थङ्कर के जन्मादिरूप चार कारणोंको लेकर मनुष्यलोकमें शीघ्रागमन कह लेना चाहिये । वहां तीन कारण त्रिस्थानक के अनुरोधसे कहे गये हैं, यहां चतुःस्थानकके अनुरोघसे उन तीन कारणोंके साथ चौथा कारण परिनिर्वाण महिमा रूप है । यही बात - तंजा जायमाणेहिं " इत्यादि सूत्र द्वारा प्रगट की गई है || सु०२५ || એજ ચાર કારણેાને લીધે દેવેન્દ્રોનું મનુષ્યલાકમાં ઘણી જ વાપૂર્ણાંક આગમન થાય છે,
66
આ સ્થાનાંગસૂત્રના ત્રિસ્થાનકના પહેલા ઉદ્દેશામાં અર્હતજન્માદિ ત્રણ કારણેાને લીધે દેવેન્દ્રાદિ લેાકાન્તિક પન્તના દેવાના મનુષ્યલેાકમાં શીઘ્ર આગમનનું જેવુ' કથન કરવામાં આવ્યુ છે, એવુ' જ કથન અહીં પણુ દેવેન્દ્રથી લઈને લેાકાન્તિક પન્તના દેવાના તીથ કરજન્માદિ રૂપ ચાર કારણેાને લીધે મનુષ્યલેાકમાં શીઘ્ર આગમન વિષે પણ થવું જોઇએ. ત્યાં ત્રણ કારા પ્રકટ કરવામાં આવ્યા હતાં, કારણ કે ત્યાં ત્રિસ્થાનકની પ્રરૂપણા કરવાની હતી; પરન્તુ અહીં ચતુઃસ્થાનકના અધિકાર ચાલતા હૈાવાથી તે ત્રણ કારણેાની સાથે નિર્વાણુમહિમા રૂપ ચેાથું કારણ પણ અહીં પ્રકટ કરવામાં આવ્યુ છે. એજ વાત "जहा जायमाणेहि" इत्यादि सूत्र द्वारा प्रष्ट ४२वामां आवे छे. सू. २५
"""
स- १५
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૩
