________________
स्थानाङ्गसूत्रे
एवमेव चत्वारि पुरुषजातानि प्रज्ञतानि तद्यथा - जातिसम्पन्नो नामकः ४, २ चत्वार ऋषभाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा - जातिसम्पन्नो नामैको नो बलसम्पन्नः ४, एवं चत्वारि पुरुषजातानि प्रज्ञप्तानि तद्यथा - जातिसम्पन्नः ४, ३,
चत्वार ऋषभाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा - जातिसम्पन्नो नामैको नो रूपसम्पन्नः ४, एवमेव चत्वारि पुरुषजातानि प्रज्ञप्तानि तद्यथा - जातिसम्पन्नो नामैको नो रूपसम्पन्नः, ४, ४1
चत्वार ऋषभाः प्रज्ञप्ता, तद्यथा - कुलसम्पन्नो नामैको नो बलसम्पन्नः ४, एवमेव चत्वारि पुरुषजातानि मज्ञप्तानि तद्यथा - कुलसम्पन्नो नामैको नो वलसम्पन्न: ४, ५
"
५९८
नो जातिसम्पन्न नो कुलसम्पन्न, ४ इसी प्रकार से पुरुष भी चार प्रकार के कहे गये हैं-जाति सम्पन्न नो कुलसम्पन्न, १ यावत् नो जाति सम्पन्न नोकुल सम्पन्न, ४ । पुनश्च - बैल चार प्रकार के कहे गये हैं-जाति सम्पन्न नो बलसम्पन्न, १ बलसम्पन्न नो जातिसम्पन्न, २ जाति सम्पन्न भी बल सम्पन्न भी, ३ तथा-नो जातिसम्पन्न नो बलसम्पन्न, ४। पुन:बैल चार प्रकारके कहे गये हैं, जातिसंम्पन्न नो रूपसम्पन्न, १ रूप सम्पन्न नो जातिसम्पन्न, २ जाति सम्पन्न भी रूप संम्पन्न भी, ३ नो जाति सम्पन्न नो रूप सम्पन्न, ४ इसी प्रकार से पुरुष भी चार प्रकार के कहे गये हैं, जाति सम्पन्न नो रूप सम्पन्न - १ यावत्-नो जातिसम्पन्न नो रूपसम्पन्न- ४ । पुनश्च - बैल चार प्रकारके कहे गये हैं, कुलसम्पन्न नो बलसम्पन्न, बल संम्पन्न नो कुल सम्पन्न, ३ कुलसम्पन्न भी बलसम्पन्न भी, ३ तथा-नो कुलसम्पन्न नो बलसम्पन्न, ४ इसी
સ’પન્ન, (૪) ના જાતિ સ'પન્ન-ના કુલ સ ́પન્ન. એ જ પ્રમાણે પુરુષના પણુ (१) अति संपन्न ना मुझे संपन्न, वगेरे यार प्रहार समवा.
ખીજી રીતે પણ વૃષભના ચાર પ્રકાર કહ્યા છે—(૧) જાતિ સંપન્ન ના ખલ સ ́પન્ન, (૨) ખલ સ`પન્ન ને! જાતિ સ’પન્ન, (૩) જાતિ સ’પન્ન ખલ સ’પન્ન (૪) ના જાતિ સ ંપન્ન ના ખલ સંપન્ન. એ જ પ્રમાણે પુરુષના પણુ ચાર પ્રકાર સમજવા વૃષભના નીચે પ્રમાણે ચાર પ્રકાર પણ પડે છે-(૧) ઋતિ સપન્ન ના રૂપ સપન્ન, (ર) રૂપ સપન્ન ના જાતિ સંપન્ન, (૩) જાતિ સ`પન્ન અને રૂપ સપન્ન, (૪) ના તિ સ`પન્ન ના રૂપ સ ́પન્ન. પુરુષના પણુ એવાજ ચાર પ્રકાર સમજવા. વૃષભના પશુ નીચે પ્રમાણે ચાર પ્રકાર કહ્યા છે-(૧) કુલ સ'પન્ન ના ખલ સંપન્ન, (ર) મલ સ ́પન્ન ના કુલ સ`પન્ન, (૩) કુલ સ`પન્ન અને બલ સપુખ્ત, (૪) કુલ સ`પન્ન ના ખેલ સૉંપન્ન, ઈત્યાદિ ચાર પ્રકાર
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨
