________________
सुधा टीका स्था०४ उ०१ सू०१८ पुरुषश्वरूपनिरूपणम
५०५
33
(f
ज्जानातीत्यर्थः, किन्तु परस्य = अन्यस्यावद्यं वर्ज्य वा नो पश्यति यद्वा-वज्रमितिच्छाया, तदर्थश्व वज्रवद् वज्रं वा गुरुत्वाद् हिंसाऽनृतादि पापं कर्मेति भवति, तत् कश्चित्पुरुष आत्मनः - स्वसम्बन्धि कलहाऽऽदौ पश्चात्तापयुत्तत्वात् पश्यति, नो है। यहां " वज्ज में पद प्राकृत होने के कारण अ का लोप हो गया है इसलिये इसकी छाया संस्कृत में " अवध " हो सकती है, अवधनाम पापकर्म का है। यहा-" वज्जं " की संस्कृतच्छाया वर्ज्य भी हो सकती है, अतः इस पक्ष में " वर्जितुं योग्यं वज्र्ज्य " इस निरुक्ति के अनुसार जो सर्वस्याज्य होता है वह वर्ज्य है, वर्ज्य कर्म है । अथवा " वजं " की संस्कृतच्छाया वज्र " भी होती है इसका अर्थ ऐसा होता है कि अमृत आदि पाप गुरु होने से वज्र जैसे होते हैं । " पश्यति " क्रियापद है इसका भी अर्थ ऐसा हो जाता है कि कोई एक पुरुष ऐसा होता है जो स्वसम्बन्धी अवध को पापकर्म को ही देखता है परसम्बन्धी पापकर्म को नहीं देखता है। क्यों कि वह उसके प्रति उदासीन होता है, तथा जब " वज्र्ज्य " सर्वत्याज्य कर्म इस पक्ष में अर्थ किया जाता है तब कोई एक पुरुष ऐसा होता है जो अपने सम्बन्धी कर्म को जानता है यहां दश धातुका अर्थ ज्ञानार्थ परक लिया गया है परके वर्ज्य कर्मको વૃત્તિવાળા હેાવાથી અન્યના
66
""
પ્રાકૃત પદ છે. તેમાં
6
અવધ ' થઈ શકે
6
वज्ज
अ
છાયા
છે ( જાણે છે), પર`તુ અન્યના પ્રત્યે ઉદાસીન पाप भने हेमतो (लशुतो ) नथी. अहीं " • ના લેપ થઈ ગયા હૈાવાથી તેની સંસ્કૃત છે. આ વદ્ય પદ પાપકર્મ માટે વપરાયું છે. અથવા संस्कृत छाया ' वर्ज्य ' पशु थर्ध शडे छे. या दृष्टिये वियार ४२वामां आवे तो " वर्जितु योग्यं वर्ज्य " આ વ્યુત્પત્તિ અનુસાર જે સત્યાય હાય છે તેને વય-વ ક્રમ કહે છે.
(
वज्ज આ પદની
,
,
અથવા " वज्जं " આ પદ્મની સૌંસ્કૃત છાયા પણ થાય છે. તેના અર્થ આ પ્રમાણે છે-અમૃત આદિ પાપ ગુરુ· હાવાથી વજ્ર સમાન હોય छे, " पश्यति " भेटते हे छे. अ पुरुष मेवा होय छे ने पोताना અવવને-પાપકમ ને જ દેખે છે, પરન્તુ અન્યના પાપકમને દેખતા નથી—અન્યના પાપકમ પ્રત્યે ઉદાસીન રહે છે.
ल्यारे " वर्ज्य " भेटले सर्वत्यान्यर्भ, या दृष्टियो विचार ४२वामां આવે છે, ત્યારે આ પ્રમાણે અથ થાય છે- કાઇ પુરુષ એવા હાય છે કે જે પેાતાના સત્યાજ્ય કમને જાણે છે, પણ અન્યના સત્યાજ્ય કને लगुतो नथी. सहीं " शू " धातुनो अर्थ 'भगवु' सीधे छे, र
स
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨
ܙܙ
66
"
