________________
सुधा टीका स्था०४ उ०१ सू० १३ कालत्रयवर्तिकषायनिरूपणम् ८३ त्रीणि दण्डकानि भणितव्यानि । तानि च किम्पदपर्यन्तमिति दर्शयति-"जाव निजरिस्सन्ति " इति, " निर्जरयिष्यन्ति " इतिपदपर्यन्तं त्रीणि त्रीणि दण्डकानि प्रत्येकं पदे मणितव्यानीत्यर्थः । (सू. १३ ॥ घ्नन् " पद के तीन दण्डक मान माया और लोभ कषाय को लेकर भूतकाल में होते हैं। उसी प्रकार से " बध्नन्ति" पद को योजित करने पर मान माया और लोभ को लेकर तीन दण्डक होते हैं । अर्थात्मान कषाय को लेकर तथा माया कषाय को लेकर एवं लोभ कषाय को लेकर जीव वर्तमान में अष्ट कर्मप्रकृतियों का बन्ध करते हैं। इस प्रकार से "बध्नन्ति " पद को योजित करने पर वर्तमानकाल सम्बन्धी ये तीन दण्डक होते हैं। ___ इसी तरह से " भन्स्यन्ति" भविष्यत् कालिक पद को योजित करके भी भविष्यत्काल सम्बन्धी तोन दण्डक हो जाते हैं इसी क्रम से "उदैयन्-" भूतकालिक पद को योजित करने पर मान से भूतकाल में जीवों ने अष्टकर्मप्रकृतियों की उदीरणा की है, माया से उदीरणा की है, और लोभ से उनकी उदीरणा की है इस प्रकार के ये तीन दण्डक भूतकाल सम्बन्धी बन जाते हैं । " उदीरयन्ति-" इस वर्तमान कालिक વાપરીને માન, માયા અને લેભ, આ ત્રણ કક્ષાના ભૂતકાળ સંબંધી ત્રણ ६७४ मने छे. मे २४ प्रमाणे “ बनन्तिः" २॥ 4 भानन यिापहनु ३५ વાપરીને માન, માયા અને લેભરૂપ કારણવાળાં ત્રણ દંડક આ પ્રમાણે બને છે. (૧) છ માનને કારણે અષ્ટકમં પ્રકૃતિઓને બંધ કરે છે, (૨) માયાના કારણે પણ છે અષ્ટકમ પ્રકૃતિએને બંધ કરે છે. (૩) લેભને કારણે પણ જીવે અષ્ટકમં પ્રકૃતિએને બંધ કરે છે. એ જ પ્રમાણે ભવિષ્યકાળ સંબંધી ત્રણ દંડક આ પ્રમાણે સમજવા-(૧) માનને કારણે જીવે ભવિષ્યમાં આઠ કર્મ. પ્રકૃતિઓ બંધ કરશે, (૨) માયાને કારણે જ આઠ કર્મપ્રકૃતિઓને બંધ કરશે અને (૩) લેભને કારણે જ આઠ કર્મપ્રકૃતિએને બંધ કરશે. ક્રોધના કારણવાળા ત્રણ દંડક તો આગળ આપવામાં આવ્યા છે. આ રીતે ચાર કષાય વિષયક ત્રણે કાળસંબંધી કુલ ૧૨ દંડક “બન્ય” પદ સાથે બને છે.
Sh२॥ विषय माया५।-" उदेश्यन् ” ॥ भूतालिन लिया। પ્રયોગથી આ પ્રમાણે ત્રણ આલાપક બનશે-(૧) ભૂતકાળમાં છએ માનને કારણે આઠ કર્મપ્રકૃતિઓની ઉદીરણા કરી છે, (૨) માયાથી પણ ઉદીરણા કરી છે અને (૩) લેલથી પણ ઉદીરણ કરી છે. આ રીતે ભૂતકાળ સંબંધી ત્રણ
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨
