________________
सुघा टीका स्था०३ उ० ४ सू० ९० मरणोत्तरहिताहित स्वरूपनिरूपणम् ३३७ सामान्यतो न तत्र श्रद्धां करोति, नो प्रत्येति-न सर्वथा प्रीतिविषयी करोति, नो रोचयति - न तदाराधनेच्छाविषयी करोति, तमिति य एवम्भूतो भवति तं साध्याभास परिषद्यन्ते निर्जरार्थमिति परीपहा:- क्षुधादयो द्वाविंशतिसंख्यकाः अभियुज्य २ सम्बन्धमुपगत्य प्रतिस्पर्ध्य अभिभवन्ति व्याकुलीकुर्वन्ति किन्तु स - पूर्वोक्तः साध्याभासस्तान परीषहान् अभियुज्य र नो अभिभवति न जयतीत्यर्थः, आर्हतचचने शङ्कादोनां सद्भावेन श्रद्धादीनामसद्भावात्स तान् जेतुं न शक्नोतीति भावः तरह की प्रतिपत्ति (श्रद्धा) वाला जो होता है वह कलुषसमापन्न है, " न श्र दधाति " पद से यह प्रकट किया गया है कि वह सामान्यरूप से भी यहां श्रद्धाशील नहीं होता है "नो प्रत्येति " उसे अपनी प्रनीति में भी वह सर्वथा नहीं लेता है और न वह उस के आराधन की इच्छा ही करता है - यह बात " नो रोचति " क्रियापद से प्रकट की गई है जो निर्जरा के लिये सहन की जाती है उस का नाम परीषह है ये परीषह क्षुधा आदि के भेद से २२ - बाइस होते हैं । अर्थात् जो साधु के लक्षण से रहित होता है और साधु जैसा प्रतीत होता है वह द्रव्यलिङ्गीसाधु है द्रव्पलिङ्गीसाधु परीषहों द्वारा इसलिये पराजित हो जाता है कि आर्हत वचन में शङ्कादिकों के सद्भाव से उस में श्रद्धादिक का अभाव रहता है अतः वह उनपर विजय नहीं पासकता है-इसी तरह से पंच વાત આ પ્રમાણે નથી, ” આ પ્રકારની પ્રતિપત્તિવાળા જીવને કલુષ સમાપન્ન
हे छे. न श्रदधाति " प द्वारा से पात प्र८ ४२वामां भावी छेते सामान्य ३ये यए निर्ऋथ प्रवचन आदि प्रत्ये श्रद्धाशीस होतो नथी “नो प्रत्येति " या यह द्वारा प्रवामां मन्युं छे ! ते निर्भय प्रवयन આદિને પેતાની પ્રતીતિના વિષય પશુ બનાવતા નથી. "at afa" 241 ક્રિયાપદના પ્રયાગ દ્વારા એ પ્રકટ કરવામાં આવ્યું છે કે તે નિ ́થ પ્રવચન આદિની આરાધનાની ઈચ્છા પણ કરતા નથી. નિરા નિમિત્તે જે સહન
ક્ષુધા આદિના ભેદથી પરીષહ ૨૨ પ્રકારના કહ્યા છે.
((
દ્રવ્યલિંગી સાધુ ’—સાધુના લક્ષણેાથી રહિત હોવા છતાં પણ જે વેષ આદિને કારણે સાધુ જેવા લાગે છે, તેને દ્રવ્યલિંગી સાધુ કહે છે. એવા દ્રવ્યલિંગી સાધુ પરીષહા દ્વારા પરાજિત થઇ જાય છે. તેનું કારણ નીચે પ્રમાણે છે એવા સાધુ આહુત પ્રવચનમાં શકાર્દિકાથી યુક્ત ખને છે અને તે કારણે તે પ્રવચનાદિ પ્રત્યે તે સાધુ શ્રદ્ધા રાખી શકતા નથી. તે કારણે તે પરીષહા પર વિજય પ્રાપ્ત કરી શકતા નથી,
स
४३
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨
ܕܕ
કરવામાં આવે છે, તેનું નામ પરીષહુ છે.
