________________
सुधा टीका स्था० ३ उ० ४ सू० ८१ समेदऋद्धिस्त्ररूपनिरूपणम् छाया - द्वात्रिंशदष्टाविंशतिर्द्वादशाष्ट च चत्वारि शतसहस्राणि । आराद् ब्रह्मलोकाद् विमानसंख्यैषा भवेत् ॥ १ ॥ पञ्चाशश्चत्वारिंशत् पट् चैव सहस्राणि लान्तकशुक्रसहस्रारेषु । चत्वारि शतान्यानतप्राणतयो स्त्रीण्यारणाच्युतयोः ||२|| एकादशोत्तरमधस्तने, सप्तोत्तरं च मध्यमके । शतमेकमुपरितने पञ्चैवानुत्तर विमानानि ॥३॥
उपलक्षणं चैतद् भवननगराणामिति । विकुर्वगर्द्धिः - विकुर्वणलक्षणा ऋद्धिः ! अस्या ऋद्धाः प्रभावेण देवो वैक्रियशरीरैर्जम्बूद्वीपद्वयम् असंख्यातान् वा द्वीपसमुद्रान् पूरयति, उक्तं च व्याख्याप्रज्ञप्त्याम्
३०१
" चमरे णं भंते ! के महिडिए जा व केवइयं च णं पभू विउब्वित्तए ? गोयमा ! चमरेणं जाव पभ्रूणं केवलकप्पं जबुद्दीवं दीवं बहूहिं असुरकुमारेहिं देवेहि य देवीहिय आइन्नं जाव करेत्तए, अदुत्तरं च णं गोयमा । पभू चमरे जाव तिरियमसंखेज्जे दी समुदे बहूहिं असुरकुमारेहिं आइन्ने जात्र करितए, एस णं गोयमा । चमरस देविंदस्स देवरायस्स अयमेयारूवे विसयमेत्ते वुइए, नो चेव णं संपत्तीए चित्रि ३ | एवं सक्केऽवि दो केवलकप्पे जंबुद्दीवे दीवे जाय आइन्ने करेज्जा । " इति ।
विकुर्वणारूप जो ऋद्धि है वह विकुर्वणद्धि, इस ऋद्धि के प्रभाव से देव दो जम्बूद्वीपों को अथवा असंख्यात द्वीपसमुद्रोंको भर सकता है, अर्थात्व्याप्त कर सकता है, व्याख्या प्रज्ञप्ति (भगवती में ऐसा ही कहा गया है
"चरमे णं भंते । महिड्डिए जाब के वह यं च णं पभू विउत्तिए ३ गोयमा ! चमरेणं जाव पभू णं केवलकप्पं जंबुद्दीवं दीवं बहूहिं असुरकुमारेहिं देवेहिय देवीहिय आइनं जाव करे तह अदुत्तरं च णं गोयमा ! पभू चमरे जाव तिरियमसंखेज्जे दीव समुद्दे बहहिं असुरकुमारेहिं आइन्ने जाय करितए एसणं गोयमा ! चमरस्स ३ अयमेयारूवे विसयमेसे वुइए, नो चेवणं संपत्तीए बिउव्विसु ३ । एवं सक्के वि दो केवल
વિષુવા રૂપ જે ઋદ્ધિ છે તેને વિકુશુદ્ધિ કહે છે. આ ઋદ્ધિના પ્રભાવથી દેવ એ જમૂદ્રીપાને અથવા અસંખ્યાત દ્વીપ સમુદ્રોને બ્યાસ કરી શકે छे. व्याख्या प्रज्ञप्ति (लगवती) भां या विषयने अनुसक्षीने बुंधुं छे - " चमरेणं भंते ! महिड्दिए जान केवइ यं चणं पभू विउव्वित्तए १ गोयमा ! चमरे णं जाव पभूर्ण केवलकप्प' जंबुद्दीवं दीवं बहूहिं असुरकुमारेहि देवे हि य देवीहिय आइन्नं जाव करेत्तइ अदुत्तरं च णं गोयमा ! पभू चमरे जाव तिरियमसंखेज्जे दीवस मुद्दे बहूहि असुरकुमारेहिं आइने जाव करितए । एसणं गोयमा !
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨