________________
सुघाटीका स्था० ३ उ० ४ सू० ७२ प्रज्ञापनीयवस्तुनिरूपणम् २६३
चत्वारि योजनशतानि चतुर्विंशतिः ( चतुर्विशत्यधिकानीत्यर्थः ) विस्तृतस्तु शिखरतले ॥ इति ।
प्रयोदशतमरुचकचरद्वीपस्थितस्य रुचकवरपर्वतस्य स्वरूपं । यथा-" रुयगवरस्स उ मज्झे, नगुत्तमो होइ पचओ रुयगो।
पागारसरिसरूवो, रुयगं दीवं विभयमाणो ॥१॥ रुयगस्स उ उस्सेहो, चउरासीई भवे सहस्साई। एगं चेय सहस्सं, धरणियलमहे समोगाढो ॥२॥ दस चेय सहस्सा खलु, बावीसा जोयणाण बोद्धव्यो ।
मूलम्मि उ विक्वंभो, साहिओ रुयगसेलस्स" ॥ ३ ॥ छाया-रुचकवरस्य तु मध्ये, नगोत्तमो भवति पर्वतो रुचकः।
प्राकारसदृशरूपः, रुचकं द्वीपं विभजमानः ॥ १॥ रुचकस्य तु उत्सेधः, चतुरशीतिर्भवेत् सहस्राणि ।
एकं चैव सहस्रं धरणितलमधः समवगाढः ॥२॥ दश चव सहस्राणि खलु द्वाविंशतिः ( द्वाविंशत्यधिक दशयोजनशतानीत्यर्थः ) बोद्धव्यः । मूले तु विष्कम्भः साधिको रुचक शैलस्य ॥ ३ ।। इति ।
अस्य रुचकवरपर्वतस्य मध्यविस्तारो द्वाविंशत्यधिकानि सप्तसहस्रयोजनानि, उपरिविस्तरतस्तु चतुर्विंशत्यधिकानि योजनसहस्राणीति ॥ १ ॥ पर इसकी चौडाई है, मध्य में ७२२ योजन विस्तीर्ण है और ४२४ योजन ऊपर है। तेरहवां जो रुचकद्वीप है उस द्वीप में स्थित जो रुच. कवर पर्वत है उसका स्वरूप इस प्रकार से है-"रुचगवरस्स उ मज्झे" इत्यादि । यह पर्वतों में श्रेष्ठ रुचकवर पर्वत रुचकवर द्वीप के मध्य में है इसका आकार भी प्राकार-कोटके जैसा है यह रुचकवरद्वीपका विभाग करता है, इसका उत्सेध ऊंचाई ८४ हजार योजन की है तथा १ हजार योजन यह पृथिवी के अन्दर है दश हजार २२ योजन से कुछ अधिक इसकी मूल में चौडाई है मध्य में इसका विस्तार ७ हजार २२ योजन ૧૦૨૨ જનની છે, મધ્યમાં ૭૨૨ જનને તેને વિસ્તાર છે અને ઊંચે ૪ર૪ જનનો વિસ્તાર છે. ૧૩ માં રુચકવર દ્વીપમાં આવેલા રુચકવર પર્વતના २१३५नुं वे नि३५९५ ४२वामां आवे छे-" रुयगवरस्स उ मज्झे" त्याहપર્વતેમાં શ્રેષ્ઠ એવો ચકવર પર્વત રુચકવર દ્વીપની મધ્યમાં છે. તેનો આકાર પ્રાકાર (કોટ) ના જેવો છે, તે રુચકવર દ્વીપને વિભાગ કરે છે. તેનો ઉલ્લેધ ઉંચાઈ ૮૪ હજાર જનની છે, તે પૃથ્વીની અંદર એક હજાર યોજન સુધી ફેલાયેલું છે, જમીનપરને તેને વિસ્તાર દસ હજાર બાવીસ એજન કરતાં
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨
