________________
सुधाटोका स्था०३३.१२०१८ सदण्डकैत्रिभिस्सूत्रैर्जीवधर्मनिरूपणम् ६५३ ग्रहः । एवम् -अनेन प्रकारेण त्रिविधोऽपि परिग्रहोऽसुरकुमारणां भवति । एवमेकेन्द्रियनैरयिकर्जम् , एकेन्द्रियान् नैरयिकांश्च वर्जयित्वा यावद्वैमानिकानां-वैमानिकपर्यन्तं त्रिविधोऽपि परिग्रहो भवति । एकेन्द्रियाणां नारकाणांच कर्मादिरेव संभवति न तु भाण्डादिरिति ॥ मू० १७ ॥
पुद्गलधर्माणां त्रित्वं निरूप्य संपति जीवधर्माणां त्रित्वं सदण्डकैत्रिभिः सूत्रैराह -
मूलम्-तिविहे पणिहाणे पण्णत्ते, तं जहा-मणपणिहाणे, वयपणिहाणे, कायपणिहाणे। एवं पंचिंदियाणं जाव वेमाणियाणं। तिविहे सुप्पणिहाणे पण्णत्ते, तं जहा--मणसुप्पणिहाणे, वयसुप्पणिहाणे, कायसुप्पणिहाणे ।संजयमणुस्साणं तिविहे सुप्पणिहाणे पण्णत्ते, तं जहा-मणसुप्पणिहाणे, वयसुप्पणिहाणे, कायसुप्पणिहाणे । तिविहे दुप्पणिहाणे पण्णत्ते, तं जहा-मणदुप्पणिहाणे, वयदुप्पणिहाणे, कायदुप्पणिहाणे । एवं पंचिंदियाणं जाव वेमाणियाणं ॥ सू० १८॥
छाया-त्रिविधं मणिधानं प्रज्ञप्तं, तद्यथा-मनःप्रणिधान, वचःमणिधानं, कायप्रणिधानम् । एवं पञ्चेन्द्रियाणां यावद् वैमानिकानाम् । त्रिविधं सुमणिधान प्रज्ञप्तं, तद्यथा-मनःसुप्रणिधानं, वचः सुप्रणिधानं, कायसुप्रणिधानम् । संयतमनुष्याणां त्रिविधं सुप्रणिधानं प्रज्ञप्तं, तद्यथा-मनःसुप्रणिधानं, वचःसुप्रणिधान, कह दिया गया है। यह तीनों प्रकार का परिग्रह एकेन्द्रिय और नैरयिक को छोड़कर यावत् वैमानिकों तक होता है एकेन्द्रियों में और नैरयिको में कर्मादिरूप परिग्रह ही होता है भाण्डादिरूप परिग्रह नहीं इसलिये यहां इनको छोड़ दिया गया है । मू०१७ ।। પરિગ્રહ રૂપે પ્રકટ કરવામાં આવેલ છે. આ ત્રણે પ્રકારના પરિગ્રહનો સદુભાવ નારકે અને એકેન્દ્રિય સિવાયના વૈમાનિક પર્યન્તના સમસ્ત માં હોય છે. એકેન્દ્રિય અને નારકમાં કર્યાદિપ પરિગ્રહને જ સદૂભાવ હોય છે. ભાંડાદિ રૂપ પરિગ્રહનો સદુભાવ હોતું નથી, તે કારણે તેમને અહીં છોડી पातुं हुं छ. ॥ सू. १७ ॥
पान, कायसवान, वचःमानाधिक
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૧
