________________
६०४
स्थानाङ्गसूत्रे
अंडया पोयया संमुच्छिमा ४ । अंडया पक्खी तिविहा पण्णत्ता, तं जहा-इत्थी पुरिसा नपुंसगा ५ । पोयया पक्खी तिविहा पण्णत्ता, तंजहा--इत्थी पुरिसा नपुंसगा ६ । एवमेतेणं अभिलावेणं उरपरिसप्पावि भाणियबा ९, भुयपरिसप्पा वि भाणियव्वा १२ ॥ एवं चेव तिविहा तिरिक्खजोणिया पण्णता, तं जहा--इत्थी पुरिसा नपुंसगा १। तिविहा इत्थीओ पण्णत्ताओ, तं जहातिरिक्खजोणत्यीओ, मणुस्सित्थीओ, देवित्थीओ २ । तिरिक्खजोणित्थीओ तिविहाओ पण्णताओ, तं जहाजलचरीओ थलचरीओ, खहचरीओ ३ ।मणुस्सित्थीओ तिविहाओ पण्णत्ताओ, तं जहा-कम्ममूमियाओ, अकम्ममृमियाओ, अंतरदोवियाओ४। तिविहा पुरिसा पण्णता, तं जहा-तिरिक्खजोणियपुरिसा, मणुस्सपुरिसा, देवपुरिसाए । तिरिक्खजोणियपुरिसातिविहा पण्णत्ता, तं जहा-जलधरा, थलयरा, खहयरा ६। मणुस्सपुरिसा तिविहा पण्णता, तं जहा-कम्मभूमिया, अकम्मभूमिया, अंतरदीवया७ । तिविहा नपुंसगा पण्णत्ता, तं जहाणेरइयनपुंसगा, तिरिक्खजोणियनपुंसगा, मणुस्सनपुंसगा८। तिरिक्ख जोणियनपुंसगा तिविहा पण्णत्ता, तं जहा-जलयरा, थलयरा, खहयरा ९ । मणुस्सनपुंसगा तिविहा पण्णत्ता, तं जहा-कम्मभूमिया अकम्मभूमिया अंतरदीवया १० ॥ सू०१० ॥
इस तरह से मनुष्य पुरुषों की विविधता कही अब सामान्यतः तिर्यञ्चों की जलचर, थलचर और खेचर विशेषों की विविधता सूत्रकार
આ રીતે મનુષ્ય પુરુષની વિવિધતાનું પ્રતિપાદન કરીને હવે સૂત્રકાર તિયાની-જળચર, સ્થળચર અને ખેચરની-ત્રિવિધતાનું બાર સૂત્રો દ્વારા
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૧