________________
सुधाटीका स्था• ३ २०१०६ आरम्भादिकरणस्य कियान्तरस्य फलनिरूपणम् ५८५ सुकेन अनेषणीयेन अशनपानखाद्यमस्वाद्येन प्रतिलम्भयिता भवति ३, इत्येतैस्त्रिभिः स्थानैर्जीवा अल्पायुष्कतया कर्मप्रकुर्वन्ति ॥ १॥ त्रिभिः स्थानैर्जीवा दीर्घा • युष्कतया कर्म प्रकुर्वन्ति, तद्यथा-नो प्राणान् अतिपातयिता भवति १, नो मृषावक्ता भवति २, तथारूपं श्रमणं वा माहनं वा प्रासुकैषणीयेन अशनपानखाद्यस्त्राधेन प्रतिलम्भयिता भवति ३, इत्येतैस्त्रिभिः स्थानैर्जीवा दीर्घायुष्कतया कर्मप्रकुर्वन्ति ॥२॥ त्रिभिः स्थानैर्जीवा अशुभदीर्घायुष्कतया कर्मप्रकुर्वन्ति, तद्यथा- प्राणान् अतिपातयिता भवति १, मृषावक्ता भवति २, तथारूपं श्रमणं वा माहनं वा हीलिता, निन्दिता, खिसिता, गर्हिता, अवमानयिता अन्यतरेण अमनोज्ञेन अमीतिकार केण
अथवा माहन को अप्रासुक एवं अनेषणीय अशन, पान, खाद्य और स्वाद्यरूप आहार से प्रतिलाभित करता है । इस तरह इन तीन स्थानों से जीव अल्प आयुष्करूप से कर्म का बन्ध करता है ।
इन तीन स्थानों से जीव दीर्घ आयुष्करूप से कर्म का बन्ध करता है! जैसे जो प्राणों का विनाश करनेवाला नहीं होता है एक वह, तथा दूसरा वह जो मृषावादी नहीं होता है, तथा तीसरा वह जो तथारूप वाले श्रमण को अथवा माहण को प्रासुक एवं एषणीय अशन, पान, खाद्य और स्वाद्यरूप आहार से प्रतिलाभित करता है । इस तरह के इन तीन स्थानों से जीव दीर्घ आयुष्क रूप से कर्म का बन्ध करता है | इन तीन स्थानों से जीव अशुभदीर्घ आयुष्करूप से कर्म का बन्ध करता है। जसे - जो प्राणातिपात-प्राणों का विनाशक होता है एक वह, तथा दूसरा वह जो मृषावक्ता होता है २ तथा तीसरा वह जो तथारूपवाले श्रमण અથવા માહનને અપ્રાસુક અને અનેષણીય અશન, પાન, ખાદ્ય અને સ્વાદ્યરૂપ ચતુર્વિધ આહાર વહાવરાવવાથી. આ ત્રણુ સ્થાનેા વડે જીવ અલ્પ આયુક રૂપે કર્મના અધ કરે છે.
નીચેના ત્રણ સ્થાને (કારા) દ્વારા જીવ દીઘ આયુષ્ય રૂપે કના ખંધ કરે છે–(૧) પ્રાણાના વિનાશ નહી કરવાથી, (ર) મૃષાવાદી નહીં બનવાથી, અને (૩) તથારૂપ શ્રમણ અને માહનને પ્રાસુક અને એષણીય અશન, પાન, ખાદ્ય અને સ્વાદ્યરૂપ આહાર વહેારાવવાથી. આ ત્રણ સ્થાનેથી જીવ દીર્ઘાસુષ્ક રૂપે કમના બંધ કરે છે.
નીચેના ત્રણ સ્થાને દ્વારા જીવ અશુભ દ્વીધ આયુષ્ય રૂપે કર્મોના બધ ४२ ४ (१) आशा विनाश ४२वाथी, (२) भृषावाही ( असत्य मोसनार ) થવાથી અને (૩) તથારૂપવાળા શ્રમણ અચવા માહણુની ભના કરવાથી,
था
७४
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૧