________________
सुघा टीका स्था०२उ०३सू०२७ शब्दादिनामात्तानात्तादिभेदनिरूपणम् ३७५ प्रीत्युत्पादका इन्द्रियालादका इत्यर्थः । १० । मनोज्ञाः-मनसा ज्ञायन्ते शोभनत्येन हितकारित्वेन च ये ते तथा । ११ । मन आमामनः प्रियाः । यद्वा-मनोऽमाः मनसा अभ्यन्ते-गम्पन्ते वल्लभत्येनानुस्मयन्ते ये ते तथा। विपक्षे 'तद्भिन्नाः' इति व्याख्येयम् ११ ॥ सू० १६ ।।
पुद्गलाधिकारादेव तद्धर्मान् शब्दादीन् आत्तादिविशेषणविशिष्टान् निरूपयन्नाह मूलम्-दुविहा सदा पण्णत्ता तं जहा-अत्ताचेच अणत्ता चेव१॥ एवं इट्टा जाव मणामा६ । दुविहा रूवा पण्णत्ता तं जहा-अत्ता चेव अणत्ता चेव, जाव मणामा १२ । एवं गंधा १७, रसा २४, फासा, एयमिकिके छ छ आलायगा भाणियबा ३२॥ सू० २७॥
छाया-द्विविधाः शब्दाः प्रज्ञप्तास्तद्यथा-आत्ताश्चैव अनात्ताश्चैव १ । एवम् इष्टा यावत् मन आमाः ६। द्विविधाः रूपाः प्रज्ञप्तास्तद्यथा-आत्ताश्चैव अनात्ताश्चैव, यावत् मन आमाः १२ । एवं गंधाः १८, रसाः २४, स्पर्शाः, एवमेकैके षड् षड् आलापका भणितव्याः ३२ ॥ सू० २७ ॥ संपन्न होते हैं ये कमनीय पुद्गल हैं और इनसे जो भिन्न पुद्गल हैं ये अकमनीय पुद्गल हैं जो पुद्गल इन्द्रियों के आह्लादक होते हैं वे पुद्गल प्रिय पुद्गल है और जो इनसे भिन्न पुद्गल हैं वे अप्रियपुद्गल है मन के द्वारा जो पुद्गल शोभनरूप से और हितकारीरूप से जाने जाते हैं ये मनोज्ञ पुद्गल हैं और जो इनसे भिन्न पुद्गल हैं वे अमनोज्ञ पुद्गल हैं जिन पुद्गलों को मन बल्लभ (प्रिय ) रूप से वारं बार याद करता है वे पुद्गल मनोऽम हैं अथवा मन को जो पुद्गल प्रिय होते हैं वे पुद्गल मन आम हैं इनसे भिन्न पुद्गल मनः अनाम हैं ॥ स्व० २६॥
તેમને કમનીય પુદ્ગલો કહે છે અને તેમનાથી ભિન્ન પુલને અકમનીય પદ્રો કહે છે. જે પુલ ઈન્દ્રિયોને માટે આહ્લાદજનક હોય છે તે પદ્રલોને પ્રિય પુદ્ર કહે છે અને તેમના કરતાં ભિન્ન મુદ્રલેને અપ્રિય પુતલે કહે છે. જે પદ્રલે મનને શેબિતા અને હિતકારી લાગે છે, તે પુલને મને જ્ઞા ઢો કહે છે અને તેમના કરતાં ભિન્ન પુદ્રને અમને જ્ઞ પુદ્ગલો કહે છે. જે મુદ્રને મન વલ્લભ (પ્રિય) પુદ્રરૂપે વારંવાર યાદ કરે છે, તે પદ્રલેને મનેમ અથવા મન આમ પુલે કહે છે. એવાં પુદ્રલે મનને પ્રિય લાગે છે. તેમનાથી ભિન્ન પુદ્ગલેને અમનેમ (મના અનામ) પુલો કહે છે. સૂ. ૨૬
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૧
