________________
-
HERE
-
-
-
-
-
-
-
स्थानाङ्गसूत्रे भ्यानुत्तरविमानपर्यन्तदेवेषु गतिरागतिश्चकैव संज्ञिमनुष्यविषयाविज्ञेया । 'पुढविक्काइया' इत्यादि-पृथिवीकायिका द्विगतिका द्वथागतिकाः प्रज्ञप्तास्तद्यथापृथिवीकायिकः पृथिवीकायिकेषु उपपद्यमानः पृथिवीकायिकेभ्यो वा अथवा नो पृथिवीकायिकम्य आगत्योपपद्यते । नो पृथिवीकायिकेभ्यः पृथिवीकायिकवजिनाकायादिसर्वेभ्यः, तेभ्यो वा नारकवर्जेभ्य आगत्य समुत्पद्यते । स एव खलु असौ पृथिवीकायिकः पृथिवीकायत्वं विप्रजहत् पृथिवीकोयतया वा=अथवा नो पृथिवीकायतया देवनारकच कायादितया गच्छतीति । एवम् अमुना प्रकारेण भी इन्ही दो में होती है नवमदेवलोक से लेकर अनुत्तर विमान तक के देवों में गति और आगति एक संज्ञी मनुष्यविषयक ही है " पुढवि काइया" इत्यादि-पृथिवीकायिक जीय द्विगतिक और व्यागतिक होते हैं अर्थात् पृथिवीकायिकों में उपपद्यमान जीव पृथिवीकायिकों से अथवा नो पृथिवीकायिकों में से आकर के उत्पन्न होता है नो पृथिवीकायिक से यहां पृथिवीकायिकों को छोड़कर बाकी के अप्कायिकों का ग्रहण किया गया है नारकों को छोड़कर नारकों से आकर जीव पृथिवीकायिक रूप से उत्पन्न नहीं होता है तथा पृथिवीकायिक को छोड़कर यह जीव पृथि. वीकायिक रूप से या नोपृथिवीकायिक रूप से उत्पन्न होता है "नो पृथिवीकायिकरूप से उत्पन्न होता है " ऐसे इस कथन में देव और नारकों को छोड़ दिया गया है इसलिये अप्कायिकरूप से उत्पन्न होता है ऐसा समझना चाहिये इसी प्रकार से यावत् मनुष्य भी पृथिवीकायिक પિતાની ગતિ સંબંધી આયુષ્ય પૂરું કરીને તે દેવલેકમાં ઉત્પન્ન થાય છે. નવમાં દેવેલેથી લઈને અનુત્તર વિમાન પર્યન્તના દેવો ત્યાંથી ચચવીને સંસી મનુષ્યની ગતિમાં જ જાય છે અને સંજ્ઞી મનુષ્ય જ મરીને એ દેવલોકમાં mय छे. “ पुढविकाइया" त्याह
પૃથ્વીકાયિકે દ્વિગતિક અને પ્રયાગતિક હોય છે. એટલે કે પૃથ્વીકાયિકમાં ઉત્પન્ન થતાં જ પૃથ્વીકાયિકમાંથી અથવા પૃથ્વીકાયિકમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે. “ને પૃથ્વીકાયિક” પદ દ્વારા અહી પૃથ્વીકાયિક સિવાયના બાકીના અપ્રકાયિકોને ગ્રહણ કરવામાં આવ્યા છે. નારકમાંથી આવીને-નરક ગતિને છોડીને જીવો પૃથ્વીકાયિક રૂપે ઉત્પન્ન થતાં નથી. તથા પૃથ્વીકાયને
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૧