________________
२६६
स्थानाङ्गसूत्रे एवं यदा निश्चयात्मिका मतिस्तदाऽवायो द्विविधो भवति, रुचिः, अवगमश्चेति । तत्र यो रुचिरूपोऽशः स सम्यग्दर्शनम् , यस्तु अगपरूपोऽशः सोऽवाय एवेति न विरोधः, तथा च- अवायरूपे ज्ञाने सम्यग्दर्शनस्य समावेश इति भावः । '' इत्यवधारणं तु ज्ञानचारित्रव्यतिरेकेण नान्य उपायो मोक्षस्येति दर्शनार्थमिति ।मु०७॥
आत्मा, ज्ञानं चारित्रं च कुतो न लमते इत्याशझ्याह
मूलम्-दो ठाणाई अपरियाणित्ता आया णो केवलिपन्नत्तं धम्मं लभेज सवणयाए। तं जहा-आरंभे चेव परिग्गहे चेव । दो ठाणाई अपरियाणित्ता आया णो केवलं बोधिं बुज्झेजा, तं जहा-आरंभे चेव परिम्गहे चेव । दो ठाणाई अपरियाणित्ता आया नो केवलं मुंडे भवित्ता अगाराओ अणगारियं पव्वइज्जा, तं जहा-आरंभे चेव परिग्गहे चेव । एवं णो केवलं बंभचेरयासमावसेज्जा । णो केवलेणं संजमेणं संजमेज्जा नो केवलेणं संवरेणं संवरेजा । नो केवलमाभिणिवोहियणांणं उप्पाडेज्जा । एवं सुयणाणं, ओहिनाणं, मणपज्जवनाणं, केवलनाणं ॥सू०८॥ तय अवाय दो प्रकार का होता है एक रुचि रूप और दूसरा अकाम ( सामान्यज्ञान ) रूप इनमें जा रूचिरूप अंश है यह सम्यग्दर्शन है
और जो अवगमरूप अंश है वह अवाय है इस तरह से यहां कोई विरोध नहीं है तथा च अवायरूप ज्ञान में सम्पग्दर्शन का समावेश है ऐसा भाव है "चेय" पद अवधारण में आया है इससे यह कहा गया है कि ज्ञान और चारित्र इन दोनों के मेल के अतिरिक्त और कोई दूसरा उपाय मोक्ष का नहीं है। सू०७॥ प्रा२नु थाय छ (१) रुचि३५ मने (२) २५४म ( सामान्य ज्ञान) ३५. તેમાં જે રુચિરૂપ અંશ છે તે સમ્યગ્દર્શન છે અને જે અવગમરૂપ અંશ છે તે અવાય છે. આ રીતે અહીં કેઈ વિરોધ સંભવ નથી. વળી અવાયરૂપ ज्ञानमा सभ्यशानन समावेश ७ लय छे. चेय" श६ अवधा२६ मथे વપરાય છે, તેના દ્વારા એ બતાવવામાં આવ્યું છે કે જ્ઞાન અને ચારિત્રના અર્થાત્ આ બંનેના મેળ સિવાયનો બીજે કઈ પણ ઉપાય નથી કે જેના દ્વારા मोक्ष प्राप्ति ४२ शय. ।। सू. ७ ॥
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૧