________________
सुधा टीका स्था० १ ० १ सू० २० याग्निरूपणम् पाचं निरूपयति
मूलम्-एगा वई ॥ सू० २० ।। छाया-एका वाक् ॥ सू० २०॥ व्याख्या-'एगा' इत्यादि
वचनं वाक्,-इह यागिति भाववाग् गृह्यते । औदारिकवैक्रियाहारकशरीरव्यापाराहृतवाग्द्रव्यसमूहसाचिव्याद् जीवव्यापारः, स च जीवव्यापारो वाग्योग उच्यते । वाचा सहकारिकारणभूतया योगो वाग्योगः । सा वाक् एका-एकत्वसंअसत्यामृषामनोयोग के भेद से चार प्रकार का कहा गया है तथा संज्ञी जीचों की असंख्यता को लेकर वह असंख्यात भेदवाला भी कहा गया है तब भी मननरूप समान्य की अपेक्षा से समस्त मनों में एकता ही है इसीलिये यहां उसमें एकता कही गई है ।सू०१९॥
वचन का निरूपण किया जाता है। 'एगा वई' इत्यादि ॥१०॥ मूलार्थ-वचन एक है । २० । टीकार्थ-बोलना इसका नाम वचन-वाकू है, यहां वाक् शब्द से भाववाकको ग्रहण हुआ है औदारिक, वैक्रिय, आहारकशरीरके व्यापार से गृहीत जो वाग्द्रव्यसमूह है उस वाग्द्रव्यसमूह की सहायता से जो जीव का व्यापार है, वह वाग्योग कहलाता है सहकारी कारणरूप इस याक्के द्वारा जो योग होता है वह वाग्योग है वह वाकू-याणी-एक हैઅસત્યમયોગ, સત્યાસત્ય- મગ અને અસત્યામૃષા-
મગના ભેદથી મન ચાર પ્રકારનું હોય છે, અને સંજ્ઞીજીની અસંખ્યતાની અપેક્ષાએ તે અસંખ્યાત ભેદવાળું પણ કહેવાય છે, છતાં પણ મનનરૂપ સામાન્યની અપેક્ષાએ સમસ્ત મનમાં એકવ હોવાથી, અહીં તેને એક કહ્યું છે. જે ૧૯
હવે સૂત્રકાર વચનનું નિરૂપણ કરે છે-- " एगा वई" त्यहि ॥ २० ॥ सूत्रा---पयन ४ छ. ॥ २० ॥
2014--२ मासामा माये छे, ते ययन छे. मला “पयन (पा)" પદથી ભાવવાને ગ્રહણ કરવામાં આવેલ છે. ઔદારિક, વૈક્રિય અને આહારક શરીરના વ્યાપારથી ગૃહીત જે વાદ્રવ્યસમૂહની સહાયતાથી જીવને જે વ્યાપાર (प्रवृत्ति) या छ तर पाया। ४. छ. सरी ४२०३५ मा पा५ (4यन) દ્વારા જે વેગ થાય છે, તે યોગને વાળ કહે છે. તે વાક્ (વાણી) એક
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૧
