________________
सूत्रकृताङ्गसूत्रे चित्तीकृत्य-बिध्वस्तं तच्छरीर विपरिणमय्य 'सारूविकडं संत' सारूगीकृतं स्यात्, तेषां शरीराणि स्वात्मसास्कुर्वन्तः स्वरूपरूपमेव कुर्वन्ति । 'अरे विय' अपराण्यपि च, '' इति वाक्यालङ्कारे 'तेसिं' तेषाम् 'रुर व जोणि वाण' वृक्षयोनिकानाम् 'अज्झारुहाणं' अध्यारुहाणाम्-वनस्पतिविशेषाणाम् ‘सरीरा' शरीराणि-भोगायतनानि 'णाणावण्णा' नानावर्णानि 'जाब' यावत्-नानारसगन्धस्पर्शसम्पन्नानि 'भवंति' भवन्ति । तानि च शरीराणि स्वकृतकर्मवलाद् भवन्ति, न तु कालेश्वर कृतकृपयेति तीर्थकरैः पतिपादितम् । इममेवार्थम् 'जाव मकवाय' यावदाख्यातमिति-अयमागमः प्रतिपादयतीति ॥मू०५-४७॥
मूलम्-अहावरं पुरक्खायं इहेगइया सत्ता अज्झारोहजोणिया अज्झारोहसंभवा जाब कम्मनियाणेणं तत्थ वुकमा रुक्ख जोणिएसु अज्झारोहेसु अज्झारोहत्ताए विउटुंति, ते जीवा तेर्सि रुक्खजोणियाणं अज्झारोहाणं सिणेहमाहारेति, ते जीवा आहारेति पुढवीसरीरं जाव सारूविकडं संतं, अवरे वि य णं तेसिं अज्झारोहजोणियाणं अज्झारोहाणं सरीरा णाणावन्ना जाव मक्खायं ॥सू० ६॥४८॥
छाया-अथाऽपर पुराऽऽख्यातम् इहैकतये सत्त्वा अध्यारूहयोनिका अध्यारुहसंभवाः, यावत् कर्मनिदानेन तत्रोपक्रमाः वृक्षयोनिकेषु-आध्यारुहेषुअध्यारुहतया विवर्तन्ते । ते जीवा स्तेषां वृक्षयोनि कानामध्यारुहाणां स्नेहमाहारयन्ति । ते जोवा आहारयन्ति पृथिवीशरीरं यावत् सारूपीकृतं स्यात्, अपराण्यपि च खलु तेषामध्यामहयोनिकानामध्यारूहाणां शरीराणि नानावर्णानि यावदाख्यातानि ॥मु०६-४८॥ लेते हैं। उन वृक्षयोनिक अध्यारुह नामक वृक्षों के शरीर नाना वर्ण गंध रस और स्पर्श वाले होते हैं । वे शरीर अपने अपने उपार्जित कर्मों के अनुसार होते हैं, काल अथवा ईश्वर के करने से नहीं होते, ऐसातीर्थकरों ने कहा है। 'जाव मक्खायं' यह शब्द इसी अर्थ को सूचित करते हैं ॥५॥ અધ્યારૂહ (ઉપર ચડવાવાળા) નામના વૃક્ષોના શરીર અનેક વર્ણ, ગંધ, રસ અને સ્પર્શવાળા હોય છે. તે શરીરો પિત પિતાના ઉપાર્જન કરેલા કર્મો અનુસાર હોય છે, કાળ અથવા ઈશ્વરના કરવાથી થતા નથી, એ પ્રમાણે તીર્થકરેએ a छ. 'जाव मक्खाय' मा १४५ मे मन मताव छ. सू. ५॥
श्री सूत्रता सूत्र : ४