________________
GRAN
सूत्रकृताङ्गसूत्रे मानस्य-शायातादिना, 'परियाविज्जमाणस्स वा' परिताप्यमानस्य वा-परितापं ददती वा 'किलामिन्जमाणस्स वा' क्लाम्यमानस्य वा-क्लेशमुपायमानस्य 'उद विज्जमाणस्स वा' उद्वेज्यमानस्य वा यादृशं ताशमद्वेगमुपद्रवं प्रापयतः 'मम असा मम असात-सदा मे दुखं भवति किंबहुना 'जाव' यावत् 'रोमुक्खणणमायमवि' लोमोस्खलनमात्रमपि-लोमोत्पाटनमात्रमरि करोति 'हिंसाकारग दुक्खं मयं पडिसंवेदेमि' हिंसाकारकं दुःखं भयं प्रतिसंवेदयामि, वाडनादिजनितं दुःखं त्रासं चानुभवामि 'इच्चे जाण' सुधर्मस्वामी जम्बूप्रभृतिशिष्यान् प्रतिकथयति हे शिष्य ! इत्येवम्-एवं प्रकारेण जानीहि, कि जानीहि तबाह-सवे पाणा सन्चे भूया सव्वे जीवा सवे सत्ता' सर्व प्राणाः सर्वे भूताः सर्वे जीवाः सर्वे सत्त्वाः 'दंडेण जाव कवालेण वा' दण्डेन वा यावत् कपालेन वा, यावत्पदेन मुष्टिलेष्टु नो ग्रहणम् 'आकुट्टिन्जमाणा' आकुटयमानाः--कशादिमिस्ताडयमानाः 'हम्ममाणा वा' हन्यमाना वा-घातं प्राप्यमाणाः 'तजिज्जमाणा वा' तय॑माना वा-अशल्यादि तजनां प्राप्यमाणाः 'ताडिज्जमाणा वा' ताडयमाना वा-यष्टयाभय उत्पन्न करता है, कोडे आदि से ताड़ना करता है, संताप पहुंचाता है, क्लेश उत्पन्न करता है या किसी प्रकार का उपद्रव करता है, तो जैसे मुझको दुःख उत्पन्न होना है, अधिक क्या कहा जाय यावत् कोई एक रोम भी उखाड़ना है तो मैं हिंसामारी दुःख को अनुभव करता हूं, सुधर्मा स्वामी जम्बू स्वामी से कहते हैं-हे जम्बू ! इसी प्रकार यह भी जानो कि सभी प्राणी, सभी भूत, सभी जीव और सभी सत्व डंडे से यावत् ठोकरे से, यावत् शब्द से मुट्ठी तथा ईट का टुकडा समझ लेना चाहिए, मारे जाते हैं, चाबुक आदि से पीटें जाते हैं, आहत 'दुःखी' किये जाते हैं, अंगुलि आदि दिखाकर धमकाये जाते
પોંચાડે, કલેશ ઉત્પન્ન કરે અથવા કેઈ પણ પ્રકારનો ઉપદ્રવ કરે છે, તે જેમ મને દુઃખ ઉત્પન્ન થાય છે, વિશેષ શું કહેવું યાવત્ કઈ એક રૂંવાટું પણ ઉખાડે તે હું હિંસાકરક દુઃખને અનુભવ કરું છું. સુધર્માસ્વામી જબૂ સ્વામીને કહે છે-હે જમ્બુ એજ પ્રમાણે એ પણ સમજીલે કે-સઘળા પ્રાણિ સઘળા ભૂતે, સઘળા છે અને સઘળા સર્વે ડંડાથી યાવત ઠીંકરાથી અહિયાં યાવતું શથી મુઠ્ઠિ તથા ઇંટને ટુકડે સમજ તેનાથી મારવામાં આવે, ચાબુક વિગેરેથી મારવામાં આવે, આહત અર્થાત્ દુઃખી કરવામાં આવે આંગળી વિગેરે બતાવીને ધમકાવવામાં આવે
श्री सूत्रतांग सूत्र : ४
