________________
३७८
सूत्रकृताङ्गसूत्रे ___ अन्वयार्थ-(तक्काई) तर्केण (केसिंचि) केषांचिद् मिथ्यात्वोपहतबुद्धीनाम् (भाव) भावम्-अभिपायम् (अबुझ) अबुद्ध्या-अनुमानादिनाऽज्ञात्वा परती. थिकमुपदिशेत् तदा (असद्दहाणे) अश्रद्दधानः श्रोता स्वधर्मनिन्दां श्रुत्वा कदाचित् (खुइंपि) क्षौद्रमपि-क्षुद्रत्वमपि-उपदेष्टारं प्रति विरोधमपि (गच्छेज्जा) गच्छेत्माप्नुयात् ततश्च-(आउम्स) आयुपः (कालाइयारं) कालातिचारम्-दीर्घकालस्थितिकत्वमपि (वधाए) व्याघा रूपं विनाशलक्षणं कुर्यात् तस्मात् (लद्धाणुमाणे य) लब्धानुमान श्च-अनुभानादिना परामिप्रयं ज्ञात्वा (परेसु) परेषु परतीर्थिकेषु (अष्टे) अर्थान्- सद्धर्मादिपरूणादिकान् उपदिशेदिति भावः ॥२०॥ और 'आउस्स-आयुषः' वह उपदेश करनेवाले की आयुके 'कालाइयारं -कालातिचार म्' कालातिक्रमणरूप 'वघाए-व्याघातम्' व्याघात-बाधा पहोचावे इसलिए 'लद्धाणुमाणे य-लब्धानुमानश्च' अनुमान आदि से अन्य का अभिप्राय जानकरके 'परेसु-परेषु' परतीर्थिकों को 'अद्वेअर्थान्' सद्धर्मादि प्ररूपणारूप अर्थका उपदेशकरें ॥२०॥ ___ अन्वयार्थ-तर्क के द्वारा किन्हीं मिथ्यात्वोपहत बुद्धियों का अभिप्राय को अनुमान चगैर के द्वारा जाने विना ही यदि साधु परती. थियों को धर्मोपदेश करे तो श्रोता अपने धर्म की निन्दा सुनकर अश्रद्धा करते हुए कदाचित् उपदेशक का ही विरोध कर सकता है
और उपदेशक के आयु का भी विघात कर सकता है । इसलिये अनुमानादि के द्वारा पराभिप्राय को जान कर परतीर्थिकों को सद्धर्मादि का उपदेश करें ॥२०॥ गच्छेत्' आ४ थाय भने 'आउस्स -आयुषः' त अपहेश ५२ना२ना भायुष्यन। 'कालाइयार-कालातिचारम्' मातिभर ३५ 'वाघाए-व्याघातम्' व्याधातपाथा पाया तथा 'लद्धाणुमाणे य-लब्धानुमानश्च' भनुमान विश्था भीतना भनिभायने एन ‘परेसु-परेषु' अन्य ती डोन 'अद्वे-अर्थान्' साह પ્રરૂપણ રૂપ અર્થનો ઉપદેશ કરે
અન્વયાર્થી—તર્ક દ્વારા કઈ મિથ્યાત્વથી અપહત બુદ્ધિવાળાઓના અભિપ્રાયને અનુમાન વિગેરેથી જાણ્યા વિનાજ જે સાધુ પરતીર્થિકને ધર્મને ઉપદેશ આપે તે શ્રોતાજન પિતાના ધર્મની નિંદા સાંભળીને અશ્રદ્ધા કરીને કદાચ ઉપદેશકને જ વિરોધ કરી શકે છે અને ઉપદેશકના આયુષ્યને પણ વિઘાત કરી શકે છે. તેથી અનુમાન વિગેરે દ્વારા અન્યના અભિપ્રાયને સમજીને પરતીર્થિકોને સદ્ધર્મ વિગેરેનો ઉપદેશ કરે મારા
श्री सूत्रतांग सूत्र : 3
