________________
९२
सूत्रकृताङ्गसूत्रे
तथा - 'अन्ने य' अन्यैश्व 'अदिन्नं' अदत्तं किमपि वस्तु 'णो गहेज्जा' नो परिगृह्णीयात् एतेन परिग्रहनिषेधोऽपि कृतः परिगृहीतमासेव्यते इति नियमात् मैथुनस्यापि निषेधोऽवगन्तव्यः । समस्तव्रतानां सम्यक् परिपालनोपदेशाद मृषावादोप्यर्थत एव निषिध्यते । ऊर्ध्वादिदिशासु वसतां प्राणानां त्रसस्थावरादीना हस्तौ पादौ बद्धा ते न हिंसनीयाः । तथा - अदतं वस्तु न स्वीकुर्यादिति भावः |२| मूलम् - सुक्खायधम्मे वितिगिच्छतिष्णे,
लाढे चरे आयतुल्ले पयासु ।
चाहिए कि प्राण और अपान वायु को बाहर निकालते समय सर्वत्र मन, वचन और काय से संयमयुक्त रहकर सम्यग्दर्शन ज्ञान और चारित्र तप रूप समाधिका पालन करे ।
इसके अतिरिक्त साधु दूसरे के द्वारा अदन्त किसी भी वस्तु को ग्रहण न करे । इस कथन से परिग्रह का भी निषेध कर दिया गया है और परिगृहीत का ही सेवन किया जाता है, इस नियम के अनुसार मैथुन का भी निषेध समझ लेना चाहिए। समस्त महाव्रतों के सम्यक् पालन के उपदेश से मृषावाद का भी निषेत्र हो जाता है ।
तात्पर्य यह है कि उर्ध्व आदि दिशाओं में रहे हुए त्रस और स्थावर प्राणियों के हाथ पग बांध कर हिंसा नहीं करनी चाहिए, अन्य प्रकार से भी हिंसा नहीं करनी चाहिए और अदत्तवस्तु को ग्रहण नहीं करना चाहिए ॥ २ ॥
એ પણ સમજવું કે પ્રાણ અને અપાન વાયુના મહાર નીકળતી વખતે મધા પ્રકારથી મન, વચન, અને કાયાથી સયમ યુક્ત રહીને સમ્યગ્દર્શન જ્ઞાન अने न्यास्त्रि, तप, ३५, समाधितुं पालन १२.
આ શિવાય સાધુએ ખીજાથી અપાયા વિના કેાઈ પણ વસ્તુ ગ્રહણ કરવી નહીં આ કથનથી પરિગ્રહના પણ નિષેધ કરવામાં આવેલ છે. અને પટ્ટિ હીતનું જ સેવન કરવામાં આવે છે. આ નિયમ પ્રમાણે મૈથુનના નિષેધ પણ समल लेवे।. સઘળા મહાવ્રતાના પાલનના ઉપદેશથી મૃષાવાદના
અર્થાત્ અસત્ય ભાષના પણ નિષેધ થઇ જાય છે.
કહેવાનુ તાત્પય એ છે કે--ઉવ વિગેરે દિશાઓમાં રહેલા ત્રસ અને સ્થાવર પ્રાણિયાના હાથેા અને પગેા આંધીને હિંસા કરવી ન જોઈએ, તેમજ ખીજા પ્રકારથી પણ હિંસા કરવી ન જોઈએ. રા
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૩