________________
सूत्रकृताङ्गसूत्रे ___ अन्वयार्थः- (अह) अथ (कासवेणं) काश्यपेन वर्द्धमानस्वामिना (पवेइया) प्रवेदिताः कथिताः (इमे आवटा) इमे आवर्ता:-जल वक्रभ्रमिरूपाः (संति) संति भवंति (जत्थ) यत्र (बुद्धा) वृद्धाः तत्त्वज्ञाः (अवसप्पंति) दुरीभवन्ति, परन्तु (अवुहा) अबुधाः अज्ञानि पुरुषाः (जर्हि) यत्र (सीयंति) सीदन्ति-दुःखिनो भवन्तीति ॥१४॥
टीका--'अह' अथ अनन्तरम् ‘कासवेण' काश्यपेन भगवता तीर्थकरेण महावीरेण काश्यपगोत्रोद्भवेन 'पवेइया' प्रवेदिताः कथिताः 'इमे आवट्ठा संति' इमे बुया संनिहिताः कुटुम्बसम्बन्धाः आवर्ताः सन्ति । 'जत्य' यत्र यस्मिन्नावर्त्त समागते संपाप्ते सति । 'बुद्धा' वृद्धाः विवेकिनः । 'अवसप्पंति' अपसर्पन्ति, 'घुद्धा-वृद्धा' ज्ञानी पुरुष 'अवसप्पंति-अपसर्पन्ति' उनसे दूर हट जाते हैं परन्तु 'अबुहा-अबुधाः' अज्ञानि पुरुष 'जहि-यत्र' जिसमें 'सीयंतिसीदन्ति' दुःखित हो जाते हैं ॥१४॥
और भी उपदेश करते हैं-'अहिमे संति' इत्यादि ।
अन्वयार्थ-काश्यप बर्द्धमान भगवान के द्वारा प्ररूपित ये (कुटुम्ब सम्बन्धरूप) आवत-भंवर हैं, तत्वज्ञ पुरुष जिनसे दूर रहते हैं और अज्ञानी पुरुष जिनमें फंस जाते हैं ॥१४॥
टीकार्थ-काश्यपगोत्रीय भगवान महावीर स्वामी के द्वारा कथित यह अर्थात् बुद्धि के समीप कौटुम्बिक सम्बन्धरूप आवर्त हैं । इस आवर्त के प्राप्त होने पर तत्वज्ञानी पुरुष उससे दूर हट जाते हैं। आवर्त दो प्रकार के होते हैं उसमें नदी आदि के जल भ्रमीरूप आवत
सन्ति छ 'जत्थ-यत्रोभना आपा ५२ 'बुद्धा-वृद्धाः' ज्ञानी ५३५ ‘अवसपंतिअपसर्पन्ति' तमनाथ २ &टी लय छे ५२'तु 'अबुहा--अबुधाः' भज्ञानी ५३५ 'जहि-यत्र' मा सीयंति-सीदन्ति' भित 45 onय छे. ॥१४॥
સૂત્રાર્થ-કાશ્યપ શેત્રીય વર્ધમાન ભગવાને એવી પ્રરૂપણા કરી છે કે આ કુટુમ્બ સંબંધ રૂપ સંગ આવત્ત (વમળ) સમાન છે. તત્વજ્ઞ પુરુષે આ આ આવર્તથી દૂર રહે છે અને અજ્ઞાની પુરુષે તેમાં ફસાઈ જાય છે. ૧૪
ટીકાઈ–કાશ્યપ શેત્રીય મહાવીર પ્રભુએ આ કૌટુંબિક સંબંધને આવર્તા-પાણીના વમળ - સમાન કહ્યો છે તેવજ્ઞ પુરુષ તો આ આવર્તાથી દૂર જ રહે છે. જેવી રીતે નદી અથવા સાગરના ઘોર આવર્તમાં ફસાયેલ
શ્રી સૂત્ર કતાંગ સૂત્ર : ૨
