________________
समार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. ७ उ.१ कुशीलवतां दोषनिरूपणम्
५८५
अन्वयार्थ :- (ह) इहास्मिन् लोके (एगे) एके केचन (मूहा) मूढा:- विवेकविकला : (आहारसं पज्जणवज्जनेणं) आहार संपज्ञ्जननवर्जनेन - लवणत्यागेन (मोक्खंपवयंति) मोक्षं प्रवदन्ति कथयन्ति (एगे य) एके च केवन सूर्वाः सदसद्विवेकविकलाः (सीओदगसेवणेण ) शीतोदक सेवनेन मोक्षं प्रवदन्ति तदा ( एगे) एके केचन ( हुएण) हुतेन - डोमकरणेन (मोक्खं पवयंति) मोक्षं प्रवदन्ति इति ॥ १२ ॥
टीका--' इह' मनुष्यलोके मोक्षगमनाधिकारे 'एगे' एके केचन अज्ञातशास्त्रतज्ञा: 'मूढा' मूर्खाः सदसद्विवेक विकलाः 'आहारसंपज्जणवज्जनेणं' आइरसं पज्जननवर्जनेन, आहियते तुप्त्यै इति आहारः ओदनादिः अभ्यवहरणीयं वस्तुजातम् तस्याऽऽहाररूप संपत् रसपुष्टिः, तादृशीं पुष्टिं जनयति इति आहार
अन्वयार्थ - इस लोक में कोई कोई मूढ जन नमक खाना त्यागदेने से मोक्ष की प्राप्ति होना कहते हैं । कोई अज्ञानी शीत सचित्त जल के सेवन से मोक्ष कहते हैं और कोई अविवेकी होम करने से मोक्ष की प्राप्ति होना कहते हैं ॥१२॥
टीकार्थ - मोक्षगमन के अधिकारी इस मनुष्यलोक में शास्त्र के तत्त्व से अनभिज्ञ एवं सत्-असत् के विवेक से हीन कोई कोई लोग नमक का त्याग कर देने से मोक्ष प्राप्ति होना कहते हैं । मूल गाथा में लवण के लिए 'आहार संपजणण' शब्द का प्रयोग किया है । उसका अर्थ यों है - तृप्ति के लिए जो ओदन आदि का आहरण ग्रहण किया जोता है, वह आहार कहलाता है। उस आहार की संपत् अर्थात् रस पुष्टि को जनन- उत्पन्न करनेवाला 'आहार संपज्जनन' कहलाता है | नमक
સૂત્રા—આ લાકમાં કોઇ કોઇ લેાકેા એવુડ કહે છે મીઠાના ત્યાગ કરવાથી મેક્ષ મળે છે, તેા કાઇ અજ્ઞાની જીવ એવું કહે છે કે સચિત્ત શીતળ જળના સેવનથી મેાક્ષ મળે છે, તેા કાઇ અવિવેકી લાકા એવુ કહે છે કે હામ કરવાથી મેક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે. ૧૨॥
ટીકા'માક્ષગમનના અધિકારી એવા આ મનુષ્યલાકમાં, શાસ્રના તત્ત્વથી અનભિજ્ઞ અને સત્-અસત્ત્ના વિવેકથી વિહીન કાઇ કાઇ પુરુષો એવુ કહે છે કે મીઠાના ત્યાગ કરવાથી મેાક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે. મૂળ ગાથામાં 'सवाश' ने भाटे 'आहार संपज्जणण' पहनो प्रयोग उरवामां यान्यो छे तेना મથ આ પ્રમાણે થાય છે—તૃપ્તિને માટે જે ભાત આદિ ખાદ્ય પદાથાં લેવામાં આવે છે, તેમને આહાર કહે છે. તે આહારની સ ́પત એટલે કે તે બાહારના स्वाह (रस)नी पुष्टि ४२नारा पहार्थने 'आहार - सम्पज्जनन' आहार सभ्यत्
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૨
