________________
३९८
सूत्रकृताङ्गसूत्रे हस्ताभ्यो परद्रव्यं गृहीतं माणिघातप्रकृतोऽा हस्तौ खण्डयिष्यामः, त्वमासीमध. पायी अतः तप्तत्रपुताम्रादिक पाययामि । मांसभक्षणमकरोः, अतस्त्वां त्वदीयस्यैव मांसस्य भक्षणं कारयामीत्युक्त्वा 'आरुस्स' आरुष्य-अकारणक्रोधं कृत्वा 'तुदेण' तुदेन कशया 'पिटे' पृष्ठे 'बिझंति' विध्यन्ति । कशया पृष्ठे ताडयंति ॥३॥ मूलम्-अयंव तत्तं जलियं सजोइ तउवमं भूमिणुकमंता। ते डझमाणा कलुणं यंगति, उसुचोइया तत्तजुगेसु जुत्ता॥४॥ छाया-अय इव तप्तंज्वलित सज्योतिस्तदुपमा भूमिमनुकामन्तः ।
ते दह्यमानाः करुगं स्तनन्ति इषुनादिता स्तप्तयुगेषु युक्ताः ॥४॥ लोचन उखाड़ते हैं। इन हाथों से पराया द्रव्य ग्रहण किया था, और प्राणियों का घात किया था अतएव तेरे हाथ काटते हैं। तू मद्य पिया करता था, अतएव तुझे तपा हुआ शीशा और तांबा पिलाते हैं। तूने मांस भक्षण किया था, और प्राणियों का घात किया था अतएव तुझे तेरा ही मांस खिलाते हैं । इस प्रकार उसके पापों को स्मरण कराते हैं। फिर अकारण ही क्रोध करके पीठ पर चाबुक के प्रहार करते हैं, अन्य अंगों पर भी प्रहार करते हैं ॥३॥ ___ 'अयंव तत्त' इत्यादि ।
शब्दार्थ-'तत्तं अयं व-तप्तमय इव' तप्त लोह के गोला के समान 'सजोइ-सज्योतिः' ज्योतिसहित 'जलियं-ज्वलितां' जलती हुई अग्नि 'तउवम-तदुपमा' की उपमा योग्य भूमि-भूमिम्' भूमि में 'अणुकमत्ता-अनुक्रामन्तः' चलते हुए 'ते-ते' वे नारकि जीव 'डन. माणा-दह्यमानाः' जलते हुए 'उसु चोख्या-इषुनोदिताः' तीक्ष्ण तपे हुए નાખીએ છીએ. તે આ હાથ વડે પારકું ધન ગ્રહણ કર્યું હતું, અને પ્રાણિયને ઘાત કર્યો હતો તેથી અમે તારા બનને હાથ કાપી નાખીએ છીએ. તને મદિરાપાન કરવું ખૂબ જ ગમતું હતું, તેથી અમે તેને ગરમા ગરમ તાંબા અને સીમાનો રસ પિવરાવીએ છીએ તે પૂર્વભવમાં માંસ ખાધું હતું, તેથી અત્યારે અમે તને તારું પિતાનું જ માંસ ખવરાવીએ છીએ. આ પ્રકારે તેઓ તેને તેના પૂર્વજન્મના પાપનું સ્મરણ કરાવે છે. ત્યાર બાદ કોઈ પણ પ્રકારના કારણ વિના તેઓ તેની પીઠ આદિ અંગ પર ચાબુક ફટકારે છે. પરા
'अयंव तत्तं' त्या
शहाथ-'तत्तं अयंव-तप्तमयइव' तपेसा बना गोल समान 'सजोइ-सज्योतिः' न्याल सहित 'जलियं-ज्वलितां' ती 'तउबम-तदुपा ' लमानी १५॥ येोय 'भूमि-भूमिम्' भूभीमा 'अणुकमंता-अनुक्रामन्तः' यासतi '-' नारीय व 'डजभागा-दह्य मानाः' Anti 'उसुचोइया-इषुनोदिता।'
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૨